Vandaag in 1840: het einde van de Republiek van de Río Grande

Tim Tomassen

06 november 2024 07:00

Vlag van Republiek van de Río Grande

Vlag van de Republiek van de Río Grande. Beeld: Jose Carbajal/publiek domein.

Op 6 november 1840 gaven de troepen van de Republiek van de Río Grande zich over, waarna het gebied weer deel uitmaakte van Mexico.

Na een jarenlange strijd verdreef Mexico in 1821 de Spaanse bezetters en werd een onafhankelijk land. In het begin hadden de verschillende staten in Mexico veel macht over hun eigen grondgebied, maar dat veranderde toen er in 1835 een gecentraliseerde regering kwam.

Veel staten waren daar niet blij mee en Coahuila, Nuevo León en Tamaulipas verklaarden zich na een strijd met het Mexicaanse leger in 1840 onafhankelijk en vormden samen de Republiek van de Río Grande. De separatisten waren geïnspireerd door de Republiek Texas die zich vier jaar eerder al om dezelfde reden succesvol had afgescheiden van Mexico.

Erg lang heeft de republiek overigens niet bestaan, slechts 283 dagen. De separatisten vochten meerdere keren tegen het Mexicaanse leger en moesten steeds terugtrekken. De genadeklap kwam toen de steden Saltillo en Monterrey werden veroverd. Door een gebrek aan materieel en strijdkrachten moesten de leiders van de republiek zich op 6 november 1840 noodgedwongen overgeven. De drie staten werden weer geannexeerd door Mexico.

Meer Vandaag in…

Nog meer separatisten

Een jaar later gebeurde iets vergelijkbaars. De staten Yucatán, Campeche and Quintana Roo, ook ontevreden over de centralistische regering, verklaarden zich onafhankelijk en vormden samen de Republiek Yucatán. Mexico legde als reactie handelsrestricties op, waardoor de economie in de republiek instortte.

In 1943 waren de oud-staten daardoor genoodzaakt om zich weer bij Mexico aan te sluiten. Maar ze sloten een goede deal en behielden een groot deel van hun soevereiniteit. Toen de Mexicaanse regering daar twee jaar later een eind aan maakte, verklaarden ze zich opnieuw onafhankelijk.

Dat duurde tot 1948. De inheemse Mayabevolking verzette zich met geweld tegen de Europese kolonisten. De republiek zocht militaire steun bij de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Spanje, maar kreeg die niet. Uit wanhoop keerden de leiders zich tot Mexico, dat – uiteraard – alleen wilde helpen als de staten weer onderdeel van Mexico zouden worden.

Van de drie gebieden die zich van de centralistische regering afscheidden, was alleen Texas dus een succesverhaal. Die republiek werd in 1845 zelfs onderdeel van de Verenigde Staten. Dat ging overigens niet zonder slag of stoot en leidde tot de twee jaar durende Mexicaans-Amerikaanse Oorlog, die de Verenigde Staten uiteindelijk wonnen.

Bronnen: Texas State Historical Assosiation, therepublicmcallen

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!