Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Op 9 november 1989 opende de Oost-Duitse regering de grensopeningen met West-Duitsland en ‘viel’ de Berlijnse Muur.
Na 28 jaar van de Berlijnse Muur gebeurde op 9 november 1989 iets wat lang voor onmogelijk werd aangezien: de muur, het symbool voor de verdeeldheid tussen Oost- en West-Duitsland, komt te vervallen. In één klap verandert dit het leven van miljoenen Duitsers.
Meer Vandaag in…
- 6 november 1840: het einde van de Republiek van de Río Grande
- 7 november 1867: tweevoudig Nobelprijswinnaar Marie Curie wordt geboren
- 8 november 1895: Wilhelm Röntgen ontdekt röntgenstraling
De bouw
De Berlijnse Muur werd in 1961 gebouwd door de Duitse Democratische Republiek (DDR), oftewel Oost-Duitsland, om de steeds groter wordende vluchtelingenstroom van Oost- naar West-Berlijn tegen te gaan. Zowel Duitsland als Berlijn waren na de Tweede Wereldoorlog in vier stukken verdeeld door de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en de Sovjet-Unie.
Berlijn lag in zijn geheel in het gedeelte van Duitsland dat onder hevige invloed van de Sovjet-Unie lag, maar het westelijke deel van de stad genoot van de vrijheid en welvaart onder leiding van de westelijke grootmachten. Duitsers trokken massaal van Oost- naar West-Berlijn. Een 45 kilometer lange muur werd daarom snel opgetrokken, compleet met wachttorens, mijnenvelden, en patrouilles. Families en gemeenschappen werden uit elkaar getrokken, waardoor mensen van de ene naar de andere kant van de muur vluchtten. Soldaten kregen het bevel om iedereen die probeerde over te steken neer te schieten.
De aftakeling
De tweedeling van de stad duurde jarenlang voort. De regering van de DDR werkte in nauw verband met de Sovjet-Unie, maar in de jaren tachtig begon het communistische blok te wankelen. Om niet achter te blijven op economisch gebied werden verschillende hervormingen ingevoerd waarmee het Sovjet-regime probeerde te moderniseren. Dit was voor verschillende landen in het Oostblok een teken dat het communistische tijdperk aan zijn einde kwam. Polen hield als eerste vrije verkiezingen en kreeg in juni 1989, tot groot ongenoegen van de Sovjet-Unie, een niet-communistische premier. In Hongarije was de bevolking vanaf augustus vrij om de grens naar Oostenrijk over te steken
Dit inspireerde de inwoners van Oost-Duitsland. Protesten tegen hun communistische overheid breidden zich uit, en de bevolking organiseerde regelmatig demonstraties waarbij ze hun verlangen naar vrijheid en eenheid duidelijk maakten. De toenemende druk op de regering, interne onrust, externe druk van internationale autoriteiten en de lopende veranderingen in andere delen van het Oostblok leidden uiteindelijk tot een spanning die door de DDR-regering niet meer te negeren was.
De val
Op 9 november 1989, tijdens een persconferentie, kondigde een woordvoerder van de Oost-Duitse regering aan dat er meer bewegingsvrijheid kwam voor de bevolking, onder andere door nieuwe grensopeningen. Op een vraag uit de zaal over wanneer deze regel in zal gaan, antwoorde de woordvoerder “Voor zover ik weet, vanaf nu”. Na enig ongeloof trokken de inwoners van Berlijn in groten getale naar de muur.
De grenswachters wisten zonder duidelijke orders niet wat ze moesten doen. Na bijna vier uur lange chaos en twijfel werd bij Bornholmer Straße de eerste grensovergang geopend, en al snel volgde er meer. De vrijheid werd massaal gevierd, Oost- en West Berlijners vielen elkaar in de armen, en de nacht van 9 november eindigde in een groot volksfeest.
De val van de Berlijnse Muur leidde binnen een jaar tot de hereniging van Duitsland, en in 1990 werd het land weer officieel één natie. De Muur is nu grotendeels verdwenen, slechts enkele delen zijn bewaard gebleven als herinnering aan de historische scheiding van de stad. Door de jaren heen zijn de twee stadhelften weer samengesmolten, en is binnen de stad weinig te merken van de verdeling die, nog niet zo héél lang geleden, Berlijn in tweeën splitste.
Bronnen: BerlijnseMuur.info, Historianet, MAX Vandaag