Foto’s en video’s onthullen hoe een troep orka’s op een brute manier op walvishaaien jaagt, de grootste vissoort ter wereld.

Dat orka’s formidabele jagers zijn, is bekend. Maar wetenschappers hebben nu voor het eerst in detail vastgelegd hoe orka’s in de Stille Oceaan voor de kust van Mexico samenwerken om walvishaaien te doden, ’s werelds grootste vissen die wel 18 meter lang kunnen worden. Ze beschrijven de resultaten in vakblad Frontiers in Marine Science.

Lees ook:

• Orka’s snoepen van de lever van een witte haai
• Lolita vrij na jaren gevangenschap; zal ze zich redden?

Brein van ei-formaat

Biologen vermoeden al langer dat orka’s op walvishaaien jagen, ze treffen namelijk soms walvishaailever aan in hun magen. Maar direct bewijs van het gedrag was er nog niet. Dit nieuwe onderzoek brengt daar verandering in, en komt met foto’s en video’s. Die beelden zijn geschoten tussen 2018 en 2024.

De troep orka’s jaagt op walvishaaien die samen komen op voederplaatsen in de Golf van Californië en die nog niet volgroeid zijn. De jonge haaien zijn meestal 3 tot 7 meter lang, waardoor ze kwetsbaarder zijn voor roofdieren.

Hoewel je bij een gevecht tussen een orka en een walvishaai misschien denkt aan een episch duel, klaren de orka’s de klus vrij gemakkelijk. “Walvishaaien hebben een ongelooflijk klein brein in vergelijking met hun lichaamsgewicht”, vertelt hoofdonderzoeker Francesca Pancaldi aan CNN. “Hun brein is zo groot als een ei.”

Walvishaai raakt verlamd van angst

Walvishaaien zijn gigantische vissen, maar ze zijn erg traag in vergelijking met andere haaien. Ze hebben kleine tanden die ze niet kunnen gebruiken om zichzelf mee te verdedigen. “De enige verdediging die ze hebben, is wanhopig spartelen of de diepte in duiken. Ze kunnen tot 2000 meter of meer duiken”, aldus Pancaldi.

De orka’s werken samen om juist dat laatste en meest effectieve verdedigingsmechanisme buitenspel te zetten. De onderzoekers ontdekten dat orka’s herhaaldelijk met hoge snelheid tegen de walvishaaien aan beuken. Daarmee proberen ze hun prooien om te draaien, zodat hun buik naar boven ligt. Walvishaaien raken – net als veel andere haaien en roggen – verlamd van angst als ze op hun rug liggen, daardoor kunnen ze niet meer ontsnappen naar de veilige diepte van de oceaan.

Vervolgens bijten de orka’s in de buik van hun prooi, wachten netjes totdat het meeste bloed eruit is gestroomd en peuzelen de interne organen op. De onderzoekers vermoeden dat ze het voornamelijk gemunt hebben op de voedingsrijke lever, maar hebben dat niet specifiek kunnen vastleggen.

Een hongerige orka

De wetenschappers bestudeerden in totaal vier aanvallen. Ze identificeerden daarbij de betrokken orka’s op basis van hun rugvinnen en opvallende kenmerken als littekens. Zo ontdekten ze dat een 8 meter lang mannetje, dat wetenschappers al vaker hebben gespot en Moctezuma noemen, aan drie van de vier aanvallen meedeed.

Dit gedrag bewijst nog maar eens dat orka’s de toproofdieren van de oceaan zijn. Twee jaar geleden is bijvoorbeeld ook al met dronebeelden gefilmd hoe de walvisachtigen een witte haai – eveneens een zeer berucht zeeroofdier – doden en zijn lever opeten.

In deze video zie je hoe de volwassen mannelijke orka Moctezuma en vijf andere orka’s (twee volwassen vrouwtjes, twee jongen en een kalf) jagen op een jonge walvishaai van ongeveer zes meter lang. De walvishaai zwom verzwakt aan het oppervlak.

Bronnen: Frontiers in Marine Science, Frontiers Science News, CNN

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!