Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Wetenschappers hebben ontdekt dat de blauwgestreepte mannetjesoctopus aan het begin van de paring het vrouwtje vergiftigt, omdat ze hem anders zou opeten.
Australische onderzoekers zijn achter een wel heel bijzondere paarstrategie van een mannetjesoctopus gekomen. Het blijkt dat blauwgestreepte octopussen (Hapalochlaena fasciata) het vrouwtje tijdens het paren verlammen met extreem sterk gif, om zo te voorkomen dat ze opgegeten worden. De onderzoekers schreven erover in het vakblad Current Biology.
Lees ook:
Te kleine ‘paararm’
Het eten van je sekspartner is niet ongebruikelijk in de wereld van octopussen. Wanneer de vrouwtjes namelijk eitjes leggen, moeten ze hier gemiddeld zes weken op letten zonder zich te kunnen voeden. Elk eten is welkom voor dit energievretende broedproces. Aangezien de vrouwtjesoctopussen vaak veel groter zijn, vormen de mannetjes een makkelijke prooi. Om dit te voorkomen hebben mannetjesoctopussen verschillende strategieën ontwikkeld.
Een van de armen van mannelijke octopussen is een paararm, de zogenoemde hectocotylus. Hiermee plaatsen ze een spermacapsule in de eileider van de vrouwtjes. Bij sommige octopussen is die zo lang dat ze aan langeafstandsparing doen, en dat maakt het erg lastig voor de vrouwtjes om hen op te eten na de daad. Andere laten hun arm achter, zodat ze na het bevruchten van het vrouwtje snel kunnen ontkomen. De blauwgestreepte octopus kan zich niet ontdoen van zijn paararm, en zijn arm is ook te klein om aan langeafstandsparing te doen. Deze soort heeft dus een andere techniek nodig.
Paarsessies
In eerder onderzoek is waargenomen dat de mannelijke blauwgestreepte octopussen de vrouwtjes van achter beetpakken om hen in bedwang te houden tijdens het paren. De wetenschappers van het huidige onderzoek achtten het alleen onmogelijk dat ze dit met pure kracht kunnen doen omdat de vrouwtjes twee tot vijf keer zo groot zijn.
Om te onderzoeken wat dan wel de paarstrategie van de blauwgestreepte octopussen is, creëerden de wetenschappers paarsessies in een laboratorium. Hier is geen romantische setting voor nodig – een mannetje en vrouwtje samen in een ruimte is genoeg. Wat bleek, het mannetje plaatste een gerichte beet in het vrouwtje waardoor hij gif spoot in haar aorta.
Dodelijk gif
De blauwgestreepte octopus is één van de vier enorm giftige blauwgeringde octopussoorten, en het mannetje is kleiner dan een golfbal. Normaal gesproken gebruikt hij zijn gif, tetrodotoxine, om prooien groter dan zichzelf te doden. Er zijn zelfs gevallen bekend van mensen die door zijn enorm krachtige gif zijn omgekomen. Maar de gebeten vrouwtjes overleden niet.
Ze raakten wel verlamd. Na acht minuten stopten de vrouwtjes met ademen en werden lijkbleek. Zelfs hun pupillen reageerden niet meer op lichtflitsen. De paarsessies duurden tussen de 40 en 75 minuten en stopten als de vrouwtjes weer konden bewegen om het mannetje van zich weg te duwen. Verder bleek dat de gifklier van de mannetjes maar liefst drie keer zo groot is als die van de vrouwtjes.
De wetenschappers zeggen dat de ongewone strategie van de mannetjesoctopussen een resultaat is van een evolutionaire strijd tussen de twee geslachten. De vrouwtjes werden veel groter en sterker, dus moesten de mannetjes manieren ontwikkelen om alsnog hun genen door te geven aan de volgende generatie. En deze strategie blijkt erg succesvol: 3 tot 29 dagen na hun avontuur in de paarkooi legden alle vrouwtjes eitjes.
Bronnen: Current Biology, The Guardian
Beeld: Nigel Marsh/iStock/Getty Images