Hoe mijnen een watercrisis kunnen veroorzaken 

Roeliene Bos

17 maart 2025 15:00

mijn watercrisis

Een kopermijn in Peru. Beeld: tifonimages/Getty Images.

De energietransitie moet de uitstoot van broeikasgassen flink naar beneden brengen. Maar het mijnen van mineralen die nodig zijn voor bijvoorbeeld zonnepanelen heeft ook een groot nadeel: het kost ontzettend veel water. 

Het is geen geheim dat het mijnen van mineralen beslag legt op de beschikbare hoeveelheid water. Dit geldt zeker voor lithium, dat voor een groot deel wordt gewonnen in de zoutwatermeren van het Andesgebergte. Laptops, elektrische auto’s, mobiele telefoons, vrijwel alles met een batterij heeft lithium nodig. Geen wonder dus, dat de vraag ernaar alleen maar toeneemt. 

In een nieuwe Japanse studie worden de gevolgen van de mijnbouw op de wereldwijde waterreserves pijnlijk duidelijk. De productie van mineralen en andere geologische hulpbronnen, zoals kool, kost volgens de onderzoekers in veel regio’s meer water dan er beschikbaar is. 

Lees ook:

Mijnen kosten energie en water

Veel mineralen en hulpbronnen zijn steeds moeilijker te verkrijgen. De mijnen raken uitgeput, waardoor er steeds meer resources nodig zijn om de stoffen uit de grond te krijgen. Volgens een studie uit 2023 van de University of Leeds (VK) is het mijnen naar specifiek mineralen inmiddels verantwoordelijk voor zo’n 1,7 procent van de wereldwijde energieconsumptie. 

Volgens de Japanse onderzoekers is het graven naar geologische hulpbronnen inmiddels verantwoordelijk voor 10 procent van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen. 

Naast energie kosten die gewilde hulpbronnen een hoop water. Dat wordt bijvoorbeeld gebruikt om de machines te koelen en om het stof neer te slaan. De transportwegen rondom een mijn zijn vrijwel nooit verhard, waardoor de vrachtwagens een hoop mijnstof doen oplaaien, wat weer gevaarlijk is voor de mijnwerkers. 

Limieten overschreden

De Japanners keken naar 3300 mijnen over de hele wereld, waar 32 belangrijke geologische hulpbronnen worden gewonnen. Voor 25 van deze hulpbronnen is meer water nodig dan de duurzame limiet toestaat. Met andere woorden: de productie ervan kost zoveel water, dat de regio na verloop van tijd zal opdrogen. 

Met name de productie van kool, ijzer, koper en goud slurpen grote hoeveelheden water. Kool is een boosdoener, omdat het in grote getale gewonnen wordt. De laatste drie kosten simpelweg veel water om uit de grond te krijgen. 

De verwachting is dat de vraag naar koper de komende jaren blijft stijgen. Het is bijvoorbeeld nodig voor de productie van zonnepanelen. En omdat het zo goed is in elektriciteit geleiden, zien velen het metaal als een cruciale factor in de energietransitie. Maar volgens de Japanse onderzoekers kost 37 procent van de koperproductie meer water kost dan er duurzaam gezien beschikbaar is. 

Mijnen in droge gebieden

Een van de redenen dat de mijnen zo drukken op de waterreserves, is omdat ze zich vaak bevinden in droge gebieden. Volgens het World Resources Institute bevindt minstens 16 procent van de mineralenmijnen op land zich op locaties waar al een watercrisis is.

Volgens de Japanse onderzoekers is het verontrustend dat het waterverbruik dat nodig is voor de productie van hulpbronnen in veel regio’s al de duurzame limieten heeft overschreden. Wereldwijd gaat het om een overschrijding van 24 procent. 

Je zou misschien zeggen: verplaats de mijnen naar locaties waar meer water te vinden is. Maar dat is volgens de onderzoekers in veel gevallen niet mogelijk. Soms vanwege logistieke uitdagingen, maar ook omdat de mineralen zich nu eenmaal op plekken met weinig water bevinden. 

De onderzoekers onderstrepen dat het wereldwijde doel om af te stappen van fossiele brandstoffen met de nodige uitdagingen gepaard gaat. De gevolgen voor het milieu en de watervoorraden moeten goed worden begrepen als we een duurzame toekomst tegemoet willen gaan. 

Bronnen: Science, EurekAlert!

KIJK 4-2025 cover

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 

Reageren? Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd met *

Meest gelezen

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Bestel nu!