Nieuwe soorten liggen jaren op de ‘plank’

KIJK-redactie

20 november 2012 09:00

Naturalis - roofdieren

Uit onderzoek blijkt dat onbekende plant- en diersoorten vaak op museumplanken liggen stof te happen.

Dat natuurhistorische musea meestal een immense verzameling van miljoenen diverse soorten hebben opgeslagen, blijkt wel uit de indrukwekkende collectie van het Naturalis Biodiversity Center (KIJK 13/2012). Nieuw onderzoek toont aan dat onbekende soorten in deze opslagplaatsen vaak tientallen jaren verborgen blijven.

‘Shelf life’

Wetenschappers berekenden de shelf life van zeshonderd soorten die in 2007 zijn gedefiniëerd. Hieruit bleek dat er een gemiddelde van twintig (!) jaar zit tussen het opbergen en het omschrijven van een nieuwe variëteit. Zeldzame soorten die nu pas worden ontdekt, kunnen daardoor al lang uitgestorven zijn.

Volgens de onderzoekers zijn er meerdere redenen waarom onbekende soorten zo lang ‘verstopt’ blijven. Zo zijn er te weinig deskundigen en is er een tekort aan geld om deze enorme klus te klaren. Daarnaast is er vaak maar één exemplaar beschikbaar, waardoor het moeilijk hard te maken is dat het om een nieuwe soort gaat.

Race tegen de klok

Jan van Tol, entomoloog en taxonoom van het Naturalis Biodiversity Center in Leiden, beaamt dat veel verborgen schatten ergens liggen te ‘verpieteren’. “Er liggen waarschijnlijk tientallen door mij verzamelde, onbeschreven kevers en andere insecten in Naturalis. Dat is nauwelijks te vermijden, want we hebben maar een beperkt aantal entomologen.”

Hij pleit ervoor om gebieden waar veel unieke soorten voorkomen te herkennen en te beschrijven, voordat het te laat is. “Plaatsen waar veel zeldzame planten voorkomen, zijn vaak rijk aan zeldzame insecten of slakken. Voor groepen die heel moeilijk herkenbaar zijn, komen er steeds nieuwere, op DNA gebaseerde, methodes om diversiteit te herkennen.”

Kortom, een race tegen de klok. “Wereldwijd wordt hieraan gewerkt”, zegt Van Tol. “Wij zetten bijvoorbeeld lijsten van vondsten op internet en vragen onderzoekers van andere instituten om het materiaal te bestuderen. Daarnaast leiden landen met veel biodiversiteit, zoals Brazilië, steeds meer taxonomen op.”

Bron: Cell Press via EurekAlert!

Beeld: Goffe Struiksma