In twee verschillende groepen is aangetoond dat arme en rijke mensen anders scoren op tests die hersenfunctie meten. Zelfs de gedachte aan je armoede kan al leiden tot een lagere score.

Economen en psychologen publiceerden deze week in Science hun resultaten van een grote studie naar de effecten van armoede. Ze ontdekten dat mensen die het niet breed hebben zo’n tien punten lager scoren op tests die met puzzeltjes het IQ meten. Ook deden ze het slechter als ze moesten reageren op iets op een bepaalde manier, terwijl ze intuïtief het tegenovergestelde zouden doen; de zogenoemde cognitieve controle.

Maar let op: de gemeten ‘cognitieve achteruitgang’ betekent niet dat arme mensen minder intelligent zijn. Hun capaciteiten zijn hetzelfde als rijkere mensen, maar door hun situatie lijkt hun cognitieve capaciteit overwerkt. Anders gezegd: door geldzorgen is er minder ‘ruimte’ in de hersenen om lastige taken uit te voeren.

Shoppers en boeren

De tests werden onder meer afgenomen bij mensen die aan het shoppen waren in New Jersey. De shoppers werden op basis van hun jaarsalaris in twee groepen verdeeld, waarbij de armere mensen lagere scores behaalden. De verschillen in prestaties tussen de twee groepen waren nog groter als de shoppers vóór de tests een financieel probleem was voorgelegd (bijvoorbeeld wat ze zouden doen als ze hun auto voor 1500 dollar moesten laten repareren).

Bij de tweede groep, die bestond uit Indiase suikerrietboeren, werd een soortgelijk experiment uitgevoerd, maar dan zonder het financiële probleem. Zij krijgen slechts een keer per jaar salaris (vlak na de oogst). In de maand na de betaling waren de resultaten van de boeren veel beter dan in de maand voor de betaling. De onderzoekers hebben uitgesloten dat de verschillende resultaten zijn veroorzaakt door stress of honger.

In tegenstelling tot veel andere onderzoeken naar armoede, is in deze studie niet gekeken naar omgeving of gedrag. Door dit unieke perspectief hopen de onderzoekers dat hun resultaten voor een grote omslag in het beleid gaan zorgen.

Bronnen: Science, Harvard University via EurekAlert!