Deze maand blikt KIJK tien jaar vooruit. Hoe ziet de wereld er in 2023 uit? Is de olie dan al op? En misschien een belangrijkere vraag: hebben we al een alternatieve energiebron weten aan te boren? KIJK werpt een blik in de glazen bol en stemt af op 2023!
Vertienvoudiger
Er wordt al sinds 1985 nagedacht over ITER, een internationale proefreactor voor kernfusie, maar er lijkt nu pas een beetje schot in te komen. Afgelopen september werd getest of de wegen naar de bouwplaats in Cadarache, Zuid-Frankrijk, geschikt zijn voor de megatransporten die tussen 2014 en 2019 de componenten moeten aanvoeren. Alleen al de tokamak, het hart van de centrale, weegt 23 miljoen kilo, ongeveer zo zwaar als drie Eiffeltorens. Als het project niet veel meer vertraging oploopt, kan de centrale in 2023 in die tokamak voor het eerst een plasma van 150 miljoen graden Celsius worden opgewekt waarin atoomkernen kunnen samensmelten. Het produceren van dat plasma zorgt voor veel technische ‘uitdagingen’ en vreet stroom, maar verwacht wordt dat ITER tien keer zoveel energie gaat opleveren als dat er ingaat (50 megawatt erin, 500 megawatt eruit). Als kernfusie lukt, kunnen we er een flink deel van onze energie mee opwekken. Daarvoor moeten we nog wel even geduld hebben, want volgens veel deskundigen kan kernfusie pas in de tweede helft van deze eeuw een serieuze bijdrage aan onze energievoorziening leveren. Maar de aftrap is in 2023.
Bekijk hier het praatje van Arian Visser, die tijdens KIJK Live! sprak over ITER.
Schaliegas lonkt
De enorme gasbel in het Groningse Slochteren heeft ons land veel goeds gebracht. Onze fraaie verzorgingsstaat kon (mede) worden betaald door die enorme voorraad van 2800 miljard kuub aardgas. De afgelopen vijftig jaar hebben we zo naar schatting 260 miljard euro uit de bodem gehaald. Maar onze voorraad raakt op, ondanks pogingen om ‘Slochteren’ te sparen door eerst kleine gasvelden op de Noordzee te legen en goedkoop aardgas te importeren. In 2022 verbruikt Nederland meer gas dan het zelf produceert en vanaf 2030 loopt de hoeveelheid die we aan het Groningse veld kunnen onttrekken sterk terug. Toch zit er nog flink wat gas op andere plekken in onze bodem: het zogenoemde schaliegas. En deskundigen denken dat we dat over een jaar of tien gaan winnen.
In conventionele velden zit aardgas in de poriën van samengeperst zandsteen. Schaliegas zit daarentegen opgesloten in leisteen (schalie). Om het te winnen wordt dat gesteente gekraakt, het zogenoemde fracken, door er een horizontaal gat in te boren en daar onder zeer hoge druk een mix van water en chemicaliën in te pompen. Daardoor scheurt het leisteen en kan het gas ontsnappen. Door allerlei protesten zijn er nog geen proefboringen gedaan zodat ook nog niet zeker is hoeveel schaliegas er in onze bodem zit. Maar volgens deskundigen van TNO kan er nog weleens een tweede ‘Slochteren’ aan schaliegas te winnen zijn. En dat vertegenwoordigt een hoeveelheid euro’s die Nederland vanaf 2023 moeilijk zal kunnen negeren.
In KIJK 13/2013 vind je deze en andere voorspellingen op technologisch vlak terug. Daarnaast werpen we een blik in de glazen bol op de gebieden van ruimtevaart, economie, defensie, natuurkunde, gadgets en gezondheid. Bestel dit nummer hier – zonder verzendkosten!
Meer informatie: