Asteroïde blijkt uit twee stukken te bestaan

kijkmagazine

05 februari 2014 12:05

Sterrenkundigen hebben ontdekt dat de ene helft van de pindavormige asteroïde Itokawa een veel lagere dichtheid heeft dan de andere. Dat wijst erop dat hij ooit is ontstaan uit twee kleinere objecten.

Van een asteroïde weten we normaal gesproken op zijn best de gemiddelde dichtheid: hij weegt bijvoorbeeld 2000 kilo per kubieke meter. Maar nu heeft een internationaal team van astronomen vastgesteld dat de asteroïde Itokawa uit twee delen bestaat, met heel verschillende dichtheden. Daarmee is het voor het eerst gelukt om meer te weten te komen over de interne structuur van dit soort ruimterotsblokken.

Pindarots

Voor sterrenkunde-buffs is Itokawa een oude bekende: de asteroïde werd in 2005 bezocht door het onbemande ruimtescheepje Hayabusa. Die bracht toen onder andere het oppervlak van de pindavormige rots in detail in kaart. Deze informatie combineerden astronomen onder leiding van de Brit Stephen Lowry (Universiteit van Kent) met waarnemingen gedaan met de New Technology Telescope en andere telescopen. Met al deze informatie wisten ze te bepalen hoe snel de asteroïde om zijn as draait, en vooral hoe die snelheid in de loop der tijd verandert door hoe het object warmte uitstraalt.

De verrassende conclusie was dat Itokawa steeds sneller roteert. Oké, het effect is miniem: per jaar wordt de omlooptijd van de asteroïde 45 duizendste van een seconde korter. Maar ook zo’n klein verschil heeft een oorzaak, en volgens Lowry en collega’s is die oorzaak dat de asteroïde uit twee delen bestaat: een deel met een dichtheid van 1750 kilogram per kubieke meter, en een deel met een dichtheid van 2850 kilo per kuub.

Itokawa - verschillende dichtheden

Hoe is dat zo gekomen? Waarschijnlijk is Itokawa ontstaan doordat twee kleinere asteroïden met verschillende dichtheden ooit als het ware aan elkaar zijn blijven plakken, zo schrijven de sterrenkundigen in hun artikel, gepubliceerd in Astronomy & Astrophysics (PDF).

Handig voor asteroïdelandingen?

Hoe Itokawa ook precies aan zijn twee dichtheden komt, sowieso hebben Lowry en zijn team laten zien dat als je de vorm van een asteroïde goed kent én de nodige vanaf de aarde genomen beelden ervan hebt, je daaruit kunt afleiden hoe de dichtheid varieert. En wie weet komt dat weer van pas bij projecten die het gevaar van een asteroïde-inslag op aarde proberen te verkleinen of missies die op een asteroïde willen landen, stelt Lowry in een persbericht.

Bronnen: Astronomy & Astrophysics (PDF), ESO

Beeld: ESO, JAXA