Wat kunnen we nu precies met de quantumcomputer? Daarover sprak Carlo Beenakker op de vorige KIJK Live! Bekijk nu het filmpje.

Vaak wordt gedacht dat de langverwachte quantumcomputer simpelweg een veel snellere variant wordt op onze huidige computers. Zoals hoogleraar theoretische natuurkunde Carlo Beenakker (Universiteit Leiden) het schetste op de zesde KIJK Live!: zoals een telraam zich verhoudt tot een laptop, zo verhoudt de computer die je nu hebt zich tot de quantumcomputer. Maar dan bega je een dwaling, aldus Beenakker: “Een gewone computer doet niets anders dan wat een telraam ook kan, maar dan snel en zonder fouten. De quantumcomputer is een revolutie, niet omdat hij sneller zou zijn, maar omdat hij op een fundamenteel andere manier rekent.”

Een quantumcomputer rekent namelijk met nullen en enen tegelijk, legt Beenakker uit in het bovenstaande filmpje. Dat betekent dat je, als je duizend van die ‘nul-én-een’-toestanden hebt, er twee tot de macht duizend mogelijkheden worden bekeken. Dat wordt dan weleens gebracht in termen van parallelle universums, vervolgt Beenakker, waarin elk universum een van die twee tot de macht duizend mogelijkheden bevat.

Maar dat leidt weer tot een nieuwe dwaling: dat je die quantumcomputer ziet als heel veel parallelle universums die je voor je aan het werk zet. Ja, maar als je bijvoorbeeld een computerprogramma naar een wachtwoord van een Al-Qaida-misdadiger laat zoeken, wil je wel dat die code in óns universum op het beeldscherm verschijnt, en niet in een van die twee tot de macht tweeduizend andere…

“Er zijn misschien maar twee of drie soorten berekeningen die we zo kunnen inrichten dat uiteindelijk het antwoord in ons universum terechtkomt”, aldus Beenakker. “Als je heel kritisch bent, kun je dus zeggen: de quantumcomputer is een oplossing op zoek naar probleem.”

‘Lariekoek, zwendel, kat in de zak…’

Is de quantumcomputer daarmee oninteressant? Niet volgens Beenakker. “Wij zijn heel slecht in voorspellen wat je met nieuwe technologie kunt doen.” Hij noemt daarbij het voorbeeld van de IBM-directeur die ooit stelde dat er in de hele wereld maar markt was voor vijf computers. Ook verwijst de natuurkundige naar Google Glass: “Als je dat ziet als een mobiele telefoon die voor je ogen hangt in plaats van in je zak zit, kun je zeggen ‘Voor mij hoeft dat niet.’ Maar dan doe je het apparaat tekort: misschien hebben we over tien of twintig jaar wel iets wat is geinterfaced met onze hersenen…” Beenakker vindt het dan ook juist spannend dat we nog niet zo goed weten waarvoor we de quantumcomputer gaan gebruiken.

In antwoord op een vraag uit het publiek (niet in bovenstaande video opgenomen) liet Beenakker zich trouwens ook nog uit over de quantumcomputer die het bedrijf D-Wave voor 10 miljoen dollar verkoopt, onder andere aan Google. “Ik denk dat het zoals men dat in het Engels noemt smoke and mirrors is. Dus lariekoek, zwendel, kat in de zak… Maar wie ben ik? Een concurrent zal zeggen: ‘Dat is pure jaloezie.’”

Ook eens bij KIJK Live! aanwezig zijn? De volgende editie is op woensdagavond 19 maart, in de Meet & Workspace van de Beurs van Berlage, Amsterdam. Geef je op via Meet-up! Meer informatie over het programma vind je hier.

Foto: Erik de Klein