Volgens twee geologen werd de aarde lang geleden geramd door een asteroïde die drie tot vijf keer zo groot was als het exemplaar dat de dino’s uitroeide.

63 miljoen jaar geleden was het goed raak: een asteroïde sloeg in op onze planeet, wat een massa-uitsterving in gang zette die onder andere de dinosauriërs de kop kostte. Maar die inslag was nog niets vergeleken bij wat er 3,26 miljard jaar geleden gebeurde. Toen werden we getroffen door een asteroïde die drie tot vijf keer zo groot was als de dino-killer, stellen geofysicus Norman Sleep en geoloog David Lowe in een nieuw wetenschappelijk artikel. En die megaruimterots, met een middellijn van zo’n 50 kilometer, zou een krater hebben achtergelaten met bijna vijf keer de oppervlakte van Nederland.

Een vergelijking tussen de asteroïde die de dinosauriërs waarschijnlijk uitroeide (links), de asteroïde die de aarde 3,26 miljard jaar geleden geraakt zou hebben (midden), en Mount Everest (rechts). Bovenaan dit bericht: een vergelijking tussen de kraters die deze twee asteroïden produceerden en het eiland Hawaii.

Enorme tsunami’s

Nu is die krater zelf niet gevonden – wat ook niet zo gek is, aangezien er miljarden jaren aan erosie overheen is gegaan. Wel denken Sleep en Lowe sporen van de inslag te hebben aantroffen in een gebied tussen de Zuid-Afrikaanse stad Johannesburg en de grens met Swaziland; de zogenoemde Barberton Greenstone Belt. Uit structuren die te vinden zijn in de stokoude rotsen die hier te vinden zijn, hebben de onderzoekers afgeleid dat er enkele duizenden kilometers verderop een enorme inslag heeft plaatsgevonden.

Een van die inslagsporen zijn bolletjes ter grootte van zandkorrels. Die zouden afkomstig zijn uit een grote wolk die ontstond toen de asteroïde bij zijn inslag grote hoeveelheden rots verdampte. In deze bolletjes is onder andere relatief veel iridium te vinden. En dat vormt een mooi bewijs voor een buitenaardse oorsprong, want dit element komt weinig voor op aarde, terwijl asteroïden juist veel ervan bevatten. Daarnaast hebben Sleep en Lowe in de rotsen vervormingen aangetroffen die zouden wijzen op flinke seismische golven en enorme tsunami’s, veroorzaakt door de inslag.

Wegkokende oceanen

Waar de inslag zelf heeft plaatsgevonden, kunnen de onderzoekers niet zeggen. Wel veronderstellen ze dat de gevolgen enorm waren, met “een hemel die rood was van de hitte, een atmosfeer die gevuld raakte met stof, en de bovenste delen van de oceanen die wegkookten.” Maar goed, dit alles vond plaats lang voordat er ook maar levensvormen waren die uit meer dan één cel bestonden. Erg veel indruk zal het schouwspel destijds dus niet hebben gemaakt.

Bronnen: Geochemistry, Geophysics, Geosystems, American Geophysical Union