Zuur water slecht voor reukvermogen vissen

KIJK-redactie

14 april 2014 09:00

Vissen die leven in zuur water, kunnen slechter ruiken dan vissen uit gewoon water. Ze zijn daardoor minder goed in staat om roofdieren te ontwijken.

Onderzoekers rapporteren dit in Nature Climate Change na experimenten waarbij ze vissen vingen in twee riffen: een normaal rif en een zogenoemd bubbelrif. In zo’n bubbelrif sijpelt koolstofdioxide in de vorm van gasbellen via de oceaanbodem het water in. Het gas lost op en zorgt voor een verzuring van het oceaanwater. Daardoor heeft het water in het bubbelrif een pH (zuurgraad) van 7,8, waar de pH in het gewone rif 8,14 bedraagt.

Water met roofdiergeur

De gevangen vissen kregen de keuze tussen gewoon water en water waaraan de geur van een roofdier was toegevoegd. De vissen uit het controlerif kozen voor het gewone water. De vissen uit het verzuurde rif brachten echter ook tijd door in het water met roofdiergeur. De vissen uit het bubbelrif bleken bovendien brutaler. Ze kwamen sneller uit hun schuilplaats dan vissen uit een normaal rif. (Opmerkelijk is dat uit eerdere labexperimenten bleek dat vissen van de soort Sebastes diploproa zich juist banger gedragen in zuurder water.)

Het verminderde reukvermogen wordt volgens onderzoekers veroorzaakt doordat het zure water een receptor in het zenuwstelsel van de vissen verstoort. Die receptor, GABAA, is aanwezig in de meeste dieren in de oceaan. Zonder GABAA houden de neuronen van de vissen op om naar behoren signalen af te geven.

Voorspellingen voor de toekomst

Met de huidige emissie van broeikasgassen voorspellen klimaatmodellen van het IPCC dat in 2100 het oppervlaktewater van oceanen even zuur zal zijn als het water in de bubbelriffen nu is. Door de vissen uit het verzuurde water te bestuderen, kunnen wetenschappers alvast onderzoeken wat een verzuring van het water voor gevolgen heeft voor vissen.

Het onderzoek bevestigt de vindingen uit studies in het laboratorium. In die eerdere onderzoeken werden vissen kunstmatig behandeld met koolstofdioxide om te kijken hoe dit hun gedrag beïnvloedde.

Minder roofvissen

Hoewel eerdere onderzoeken hebben laten zien dat het verminderde reukvermogen voor meer sterfte zorgt, blijken er relatief weinig verschillen te zijn tussen de twee riffen wat betreft soortenrijkdom, soortensamenstelling en de hoeveelheid vissen. Dit zou kunnen komen doordat er in het bubbelrif minder roofvissen bleken te zwemmen dan in het controlerif.

Bronnen: Nature Climate Change, Georgia Institute of Technology via EurekAlert!