Wetenschappers hebben een nieuwe modegril ontdekt bij chimpansees. Zoals mensen oorbellen dragen, steken de chimps grassprieten in hun oor.

In 2010 zagen onderzoekers van de Radboud Universiteit dat de Zambiaanse chimpansee Julie een grasspriet in haar oor stak. Ze liet die grasspriet zitten terwijl ze verder ging met haar dagelijkse bezigheden. Het gedrag leek geen doel te hebben; de gedachte is daarom dat Julie zichzelf op deze manier mooier wilde maken.

Onderzoekers hebben vervolgens Julies groep een jaar lang gevolgd en ontdekten dat zij een trendsetter was. Eerst was haar zoon Jack de enige na-aper, maar later volgden ook zes andere dieren in de groep haar voorbeeld. In het onderstaande filmpje zie je chimpansee Val een spriet in haar oor steken:

De wetenschappers volgden in dezelfde periode nog drie andere groepen chimpansees in hetzelfde gebied. Ze wilden namelijk weten of het gedrag werd verspreid door sociaal leren (de dieren in Julies groep hebben het gedrag van haar geleerd) of dat genetische of omgevingsfactoren een rol speelden. In de drie andere groepen werd slechts één dier gezien dat een spriet in zijn oor stak. De onderzoekers denken dan ook dat het gedrag niet kan worden verklaard door zulke factoren en dat het gaat om sociaal aangeleerd gedrag.

Ook in de vrije natuur

De onderzoekers registreerden op welke momenten de dieren de sprieten in hun oor stopten. Meestal stopten meerdere individuen tegelijk gras in hun oor en in de meeste gevallen gebeurde het tegelijk met uitvinder Julie. Ook dit wijst op sociaal leren; de apen observeerden het gedrag van Julie en deden dat na. Een waardevolle observatie, zeggen de onderzoekers, want het laat zien dat sociaal leren niet alleen in experimenten voorkomt, maar ook in de vrije natuur.

Bronnen: Animal Cognition, Radboud Universiteit Nijmegen, The Dodo