Spinnengif maakt onderscheid tussen insecten

KIJK-redactie

11 juli 2014 11:00

Een spin elektrocuteert zijn slachtoffer met gif. Het dodelijke goedje van de woestijnstruikspin werkt echter niet op alle insecten; alleen op Duitse soorten.

Het gif van de woestijnstruikspin (Diguetia canities) heeft een andere uitwerking op Duitse kakkerlakken dan op Amerikaanse, zo blijkt uit onderzoek van de Johns Hopkins-universiteit. Gelukkig voor de Amerikaanse insecten zijn de Duitse de pineut; die worden door het gif geëlektrocuteerd. Deze vondst geeft nieuw inzicht in het ontwikkelen van veilige en natuurvriendelijke insecticiden.

Per ongeluk

De ontdekking werd per toeval gedaan. De vraag van het onderzoek was namelijk op welke manier het gif eiwitten van het slachtoffer aantast. Australische wetenschappers hadden gif van de woestijnstruikspin, genaamd Dc1a, getest op eiwitten van Amerikaanse kakkerlakken en merkten dat er niet veel gebeurde. Aan Dc1a viel dus weinig te bestuderen. De wetenschappers waren daarom niet van plan om dit gif voor verder onderzoek naar Amerika te sturen. Toch zonden ze het per ongeluk mee met andere soorten spinnengif die wel effect hadden.

De onderzoekers van de Johns Hopkins-universiteit testten Dc1a vervolgens op eiwitten van Duitse kakkerlakken. Daarbij zagen ze dat het gif sterk effect had op de natriumkanalen van de insectensoort. Wij hebben die ook; wanneer je heel hard op je duim slaat, gaan deze kanalen open en stroomt er natrium uit. Dit zorgt voor een elektrisch stroompje dat naar de hersenen wordt gezonden, zodat die weten dat je pijn hebt. Het gif zorgt er in de arme beestjes voor dat het kanaal open blijft staan en er heel veel elektriciteit vrijkomt. Daardoor worden ze als het ware geëlektrocuteerd.

Insecticide

Maar waarom gebeurt dit wel bij Duitse kakkerlakken en niet bij Amerikaanse? Het blijkt dat de insecten van onze oosterburen net twee andere aminozuren hebben, waardoor de natriumkanalen verschillen van die van de Amerikaanse kakkerlakken. Toen de wetenschappers deze componenten veranderden, had het gif namelijk geen effect meer.

Het onderzoek toont aan dat spinnengif specifiek kan werken voor één insectensoort. Hier kan handig gebruik van worden gemaakt in insecticide. Bij plaagbestrijding wil men vaak maar één schadelijk dier uitschakelen en andere soorten laten leven. Spinnengif is dan de perfecte kandidaat voor een nieuw bestrijdingsmiddel.

Bronnen: Nature CommunicationsJohns Hopkins Medicine via EurekAlert!

Tekst: Naomi Jansen