‘Handen wassen in klas helpt niet’

kijkmagazine

14 augustus 2014 16:00

Zeep - header

Als je schoolkinderen hun handen vaak laat wassen met alcoholhoudende zeep, leidt dat niet tot minder ziekteverzuim, zo lijkt Nieuw-Zeelands onderzoek te laten zien.

Bij het verspreiden van infectieziektes kunnen kinderen een grote rol spelen. Ze hebben sowieso vaker last van dit soort ziektes, en hebben daarnaast geregeld contact met grote groepen leeftijdsgenootjes, vooral op school. Kun je daar dan iets aan doen door kinderen op gezette tijden hun handen te laten wassen met alcoholhoudende zeep? Niet echt, meldt een team van Nieuw-Zeelandse onderzoekers deze week in PLOS Medicine.

Geen merkbaar verschil

Aan het onderzoek deden 68 basisscholen mee. De helft van deze scholen kreeg pompjes met alcoholhoudende handzeep, waar de kinderen gebruik van moesten maken voor de pauzes en nadat ze hadden gehoest of geniest. De andere helft werd niet van zeep voorzien, maar kreeg wel, net als de ‘zeepgroep’, een instructieles van een halfuur over hygiëne.

Het resultaat: er was geen merkbaar verschil tussen beide groepen scholen. De zeep zorgde er niet voor dat de kinderen minder vaak of minder lang wegens ziekte van school weg bleven, of minder vaak een familielid besmetten.

Storende factoren?

Een mogelijke storende factor is dat er tijdens het onderzoek een griepepidemie plaatsvond. Dit leidde ertoe dat de overheid destijds een campagne had lopen die wees op het belang van schone handen, wat ervoor kan hebben gezorgd dat ook de kinderen zonder zeep zich hygiënischer gedroegen dan normaal.

Daarnaast lieten niet alle ouders zich benaderen over de afwezigheid van hun kinderen. Ook dat kan invloed hebben gehad op de resultaten; je zou bijvoorbeeld kunnen denken dat ouders die ermee instemden om mee te werken aan wetenschappelijk onderzoek ook meer waren geneigd om hun kinderen goede hygiënische gewoontes bij te brengen.

Tot slot is natuurlijk niet met zekerheid te zeggen dat wat voor Nieuw-Zeeland geldt, ook geldt voor andere rijke landen zoals Nederland – laat staan voor armere landen.

Niet effectief

Toch concludeert de studie dat de resultaten al met al suggereren dat “in landen waar schoon water om de handen mee te wassen ruim beschikbaar is, investeren in handzeep in klaslokalen geen effectieve manier is om het overdragen van infectieziektes van kind op kind te beperken”.

Bronnen: PLOS Medicine, PLOS via EurekAlert!