Wetenschappers hebben vijf locaties gekozen waar de lander van de Rosetta-missie hopelijk veilig op komeet 67P kan worden gezet.
Half november is het zover: dan zal het Europese ruimtescheepje Rosetta de lander Philae neerzetten op de komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko (67P). Maar waar precies? Dat kon niet van tevoren worden bepaald; tot voor kort hadden we niet het flauwste idee hoe het oppervlak van de komeet eruit zag. Maar dankzij waarnemingen die het twee weken geleden bij 67P gearriveerde ruimtescheepje Rosetta heeft gedaan, zijn er nu wel een aantal potentiële landingsplekken voor Philae gevonden. Dit weekend zijn de vijf meest geschikte plekken uitgekozen.
Bij het samenstellen van deze shortlist (en van de uiteindelijke enige echte landingsplek) moet met een flink aantal factoren rekening worden gehouden. Zo willen de betrokken wetenschappers Philae enerzijds om begrijpelijke redenen neerzetten in vlak gebied zonder grote stenen of diepe kloven, maar willen ze anderzijds wel graag een geologisch enigszins interessante omgeving kunnen bestuderen. Ook moet de lander wel genoeg zonlicht op kunnen vangen om zijn batterijen te kunnen opladen, maar niet oververhit raken.
Daarnaast zal Philae vanaf zijn landingsplek natuurlijk moeten kunnen blijven communiceren met ‘moederschip’ Rosetta. Bovendien is er het experiment CONSERT, dat radiogolven van Philae, door 67P, naar Rosetta zal sturen om de interne structuur van de komeet in kaart te brengen. Ook daar moet het selectiecomité rekening mee houden.
Foto van komeet 67-P, gemaakt op 21 augustus 2014 met de navigatiecamera van Rosetta.
Zoals bovenstaande foto laat zien, bestaat 67P uit een groot en een klein deel. Van de vijf landingsplekken die zijn uitgekozen, bevinden zich er drie op het kleine gedeelte en twee op het grote. Bij alle vijf zijn er nog vraagtekens over de geschiktheid. Meer beelden, van dichterbij geschoten, moeten bijvoorbeeld laten zien of er geen rotsblokken liggen die risico’s met zich meebrengen. Belangrijk is daarbij dat van tevoren niet te zeggen is waar Philae precies zal neerkomen; het team achter de lander kan slechts een ellipsvormig gebied ter grootte van een vierkante kilometer uitzoeken. En dat hele gebied moet dus, voor zover we dat kunnen zien, geschikt zijn voor de lander.
Als de definitieve landingsplek eenmaal is gekozen, zal de landing er ongeveer zo uitzien:
Mocht alles volgens plan verlopen, dan hebben we daarmee voor het eerst een lander op een komeet weten te zetten. Vervolgens zal Philae 67P enkele maanden van héél dichtbij kunnen worden bestudeerd, terwijl het object dichter en dichter bij de zon komt, met alle gevolgen van dien.
Beeld: ESA/Rosetta/MPS for OSIRIS Team/UPD/LAM/IAA/SSO/INTA/UPM/DASP/IDA (header), ESA/Rosetta/NAVCAM (close-up)