Platen verschuiven op maan van Jupiter

KIJK-redactie

09 september 2014 09:00

Jaren werd gedacht dat plaattektoniek iets unieks was voor onze aarde, maar ook op Jupiters maan ‘Europa’ zou het voorkomen.

Vorig jaar was één van de manen van Jupiter genaamd Europa al in het nieuws: er zou water verdampen op het hemellichaam. Alsof dit nog niet bijzonder genoeg is, hebben onderzoekers van de Johns Hopkins Universiteit nu ontdekt dat grote platen van ijs over elkaar heen schuiven op deze maan. Nooit eerder werd plaattektoniek ergens anders dan op aarde gesignaleerd.

Puzzelstuk

De sterrenkundigen onderzochten foto’s van Jupiter, genomen door NASA’s ruimtetuig Galileo in de periode van 1995 tot 2003. Ze gebruikten deze afbeeldingen om de geschiedenis van een 134.000 vierkante meter grootte plek van zijn maan Europa te reconstrueren. De Amerikanen ontdekten dat het ijsgebied steeds een beetje veranderde.

Bovendien zagen ze dat er gaten ontstonden toen de tijd verstreek die konden worden opgevuld wanneer je de platen dichter tegen elkaar schoof. Alsof je een puzzel weer heel maakt, zo vertelden de onderzoekers. Op basis hiervan concludeerden de Amerikanen dat de maan van Jupiter ook plaattektoniek ondergaat, net als onze aarde.

Uniek

Deze ontdekking verklaart twee verbazingwekkende feiten over Europa. Namelijk waarom de oppervlakte van de maan zo jong is (minder dan 90 miljoen jaar) en hoe de maan steeds nieuw ijs aanmaakt, terwijl het oppervlak niet groter wordt.

Er werd gedacht dat plaattektoniek iets unieks was voor onze aarde. Eerder werden aanwijzingen gevonden dat ook Mercurius, Venus en Mars dit proces hadden ondergaan, maar nog nooit werden bewegende platen vastgesteld. Met de ontdekking op hemellichaam Europa wordt onze eigen planeet er dus een stukje minder bijzonder op…

Bronnen: Nature Geoscience, Livescience

Tekst: Naomi Jansen