Hoe lang worden Amerikaanse presidenten herinnerd door hun onderdanen? Een studie die zich uitstrekt over vier decennia werpt daar meer licht op.

Je zult goed moeten zoeken om iemand te vinden die niet weet dat Barack Obama de huidige president van de VS is, en dat diens voorganger George W. Bush was. Ook Bill Clinton, George Bush senior, en Ronald Reagan zullen de meesten zich nog wel herinneren. Maar hoe zit het met de presidenten die al wat langer niet meer aan de macht zijn?

Op die vraag richt Henry Roediger III, een expert op het gebied van het menselijk geheugen, zich met tussenpozen al zijn hele carrière. Samen met een van zijn studenten, Andrew DeSoto, heeft hij nu de resultaten van die onderzoeken gebundeld in een nieuw Science-artikel. En daaruit blijkt dat het leeuwendeel van de presidenten gedoemd is om grotendeels te worden vergeten door hun eigen bevolking.

Presidenten herinneren

Roediger deed drie keer een onderzoek volgens hetzelfde recept: in 1974, 1991 en 2009. Daarbij kregen tussen de 100 en de 160 studenten een vel papier voor hun neus, waar ze uit hun hoofd de presidenten op volgorde moesten opschrijven. Herinnerden ze zich wel nog de naam van een president, maar wisten ze niet wanneer die regeerde, dan moesten ze gokken of zijn naam in de kantlijn schrijven. Ook vulden een kleine zeshonderd mensen in mei 2014 een vergelijkbare test in via internet. (Huiswerk: doe hetzelfde, maar dan met de Nederlandse premiers sinds 1848.)

Zoals te verwachten viel, wist bijna iedereen de laatste paar presidenten nog wel zo’n beetje. Ga je echter zo’n acht à negen presidenten terug in het verleden, dan is al vier op de vijf invullers het spoor bijster geraakt. Iets soortgelijks treedt op aan het andere uiteinde van de lijst: George Washington en zijn directe opvolgers kent iedereen nog wel, maar na een stuk of vijf presidenten haakt drie kwart van de ondervraagden af. Een uitzondering vormt Abraham Lincoln: die wisten zo goed als alle studenten uit 1974, 1991 en 2009 zich te herinneren, waarbij ongeveer de helft hem op de juiste positie (de zestiende) neerzette.

Vergeetkromme

Voor zes relatief recente presidenten stelden Roediger en DeSoto een ‘vergeetkromme’ op. Die laat zien hoeveel procent van ondervraagden zich de betreffende president in een bepaald jaar nog kunnen herinneren. Dit grafiekje betekent vooral slecht nieuws voor de presidenten Harry Truman, Lyndon Johnson en Gerald Ford: die zullen tegen 2040 nog maar door een kwart van de ondervraagden worden genoemd. Dwight Eisenhower, Richard Nixon en vooral de vermoorde John F. Kennedy zullen stukken beter beklijven, zo voorspelt het artikel.

Voor de recentere presidenten zijn zulke krommen nog niet opgesteld. In een persbericht spreekt Roediger wel de verwachting uit dat Obama relatief goed zal blijven hangen, als eerste zwarte president ooit. Mocht Hillary Clinton in 2016 de verkiezingen winnen, dan heeft ze als eerste vrouwelijke president betere papieren dan haar man Bill, die waarschijnlijk in de komende decennia aardig zal wegzakken in het collectieve Amerikaanse geheugen.

Bronnen: Science, Washington University in St. Louis via EurekAlert!

Beeld: Andy Rash/Iotacons (header), Washington University in St. Louis (‘Forgetting the Presidents’), Roediger/DeSoto/Science (grafiek)