‘HIV wordt zwakker’

Naomi Vreeburg

02 december 2014 11:00

Uit nieuw onderzoek blijkt dat HIV steeds minder dodelijk en minder besmettelijk wordt.

Meer dan 35 miljoen mensen wereldwijd zijn besmet met het HIV-virus en hun immuunsysteem is druk bezig om hier tegen te vechten. Maar volgens een onderzoeksteam van de Universiteit van Oxford wordt deze strijd steeds minder heftig. In een grote studie hebben zij namelijk ontdekt dat HIV een evolutie ondergaat dat het virus minder dodelijk en minder besmettelijk maakt.

Minder reproduceren

HIV kan in een rap tempo door mutaties veranderen om zo te ontsnappen en zich aan te passen aan het geweld van het immuunsysteem. Maar af en toe komt het virus een zeer effectief immuunsysteem tegen. Als het dan wil overleven, zal het een bepaalde prijs moeten betalen: het zal minder energie moeten steken in reproductie. Dit maakt het virus minder besmettelijk en het zal langer duren voor HIV overgaat in aids.

De onderzoekers hebben nu aangetoond dat dit proces zich vaker voordoet naarmate HIV langer voorkomt. Ze vergeleken Botswana, waar het virus al een hele lange tijd rondwaart, met andere delen van Zuid-Afrika, waar HIV pas tientallen jaren later arriveerde. En het bleek dat de mogelijkheid om te reproduceren van het virus in Botswana 10 procent lager lag dan in Zuid-Afrika. Bovendien duurt het in Botswana langer voordat HIV overgaat in aids. Dit was twintig jaar geleden nog tien jaar en inmiddels is het 12,5 jaar geworden.

Medicijnen

“We zien de evolutie voor onze ogen gebeuren en het is verrassend hoe snel dit gaat”, vertelt onderzoeker Philip Goulder aan de BBC News website. Maar aan deze evolutie hebben ook HIV-medicijnen meegedragen, blijkt uit het onderzoek. Deze medicatie pakt de gemeenste vormen van het virus aan en stimuleert hierdoor de verzwakte exemplaren om voort te planten.

Wel waarschuwen de onderzoekers dat HIV nog lang niet onschadelijk is en dat er moet worden doorgezocht naar betere medicijnen. Maar laten we hopen dat HIV zo verzwakt, dat ons immuunsysteem de strijd tegen het virus uiteindelijk zal gaan winnen.

Bronnen: PNAS, BBC News

Beeld: C. Goldsmith/CDC