Plek Saturnus veel preciezer bepaald

kijkmagazine

12 januari 2015 16:00

Saturnus - header

Met behulp van het onbemande ruimtescheepje Cassini en radiotelescopen op aarde hebben astronomen veel preciezer het punt kunnen bepalen waar Saturnus en zijn manen omheen bewegen.

We onderzoeken de verste sterrenstelsels die we maar kunnen ontwaren en bestuderen zelfs in detail het eerste licht dat het heelal ooit uitzond. Je zou dan toch denken dat de posities van de grotere objecten in ons eigen zonnestelsel dan wel al lang bekend zijn tot op ontzettend veel cijfers achter de komma. Toch hebben onderzoekers nu de locatie van het zwaartepunt van Saturnus en zijn manen ruim vijftig keer preciezer weten te bepalen.

Minder brandstof

Het onderzoek maakte handig gebruik van het feit dat de sonde Cassini al dik tien jaar baantjes rond Saturnus trekt. In combinatie met de VLBA, een systeem van aan elkaar gekoppelde, over de aarde verspreide radiotelescopen, kon daaruit worden bepaald waar precies het punt ligt waar Saturnus en zijn meer dan zestig manen omheen bewegen.

Saturnus en manen

De geringde planeet Saturnus en een aantal van zijn in totaal meer dan zestig manen.

De precisiemeting heeft al voordeel opgeleverd voor het Cassini-team. Dat heeft betere manoeuvres kunnen inplannen voor ‘hun’ ruimtescheepje, dat daardoor minder brandstof verbruikt. Daarnaast kunnen andere sondes er efficiënter mee naar hun plaats van bestemming worden gebracht.

Ook is met de nieuwe gegevens beter te bepalen wanneer Saturnus precies voor sterren en andere verre bronnen langs schuift. Dat is onder andere interessant omdat op zo’n moment te bepalen is hoe het licht van die bronnen wordt afgebogen door de zwaartekracht van de planeet.

Zelfde trucje voor Jupiter

Het plan het de wetenschappers is om tot het einde van Cassini’s missie, in 2017, door te gaan met het aanscherpen van hun metingen. Daarnaast willen ze hetzelfde trucje gaan toepassen op de planeet Jupiter, die vanaf 2016 gezelschap krijgt van de NASA-sonde Juno.

Bronnen: NRAO, JPL/NASA

Beeld: NASA/JPL/Space Science Institute (header), B. Kent, A. Angelich, NRAO/AUI/NSF (kaartje)