Schrijver en KIJK-columnist Ronald Giphart zoekt antwoord op de vraag of dieren ook gefascineerd zijn door pornografie.

Laten we beginnen met een zogenoemd ‘vragend syllogisme’, een filosofische drietrapsredenatie. Een syllogisme bestaat altijd uit drie delen: een majorpremisse, een minorpremisse en een vraag of conclusie. Onze major van  vandaag: mensen zijn dieren. De minor: mensen zijn gefascineerd door pornografie. De vraag: zijn dieren ook gefascineerd door pornografie?

Volgens de definitie is pornografie de weergave van seksueel gedrag met het doel om seksuele opwinding te creëren. Oftewel: vieze plaatjes en filmpjes. Dieren produceren zelf geen porno; in de natuur is zoiets althans nog nooit aangetroffen. Maar dat wil nog niet zeggen dat ze niet door pornografie gefascineerd kunnen zijn.

Mensen zijn in hoge mate geïnteresseerd in seksende soortgenoten. Als er ergens twee mensendieren, verscholen voor de rest van de kudde, met elkaar beginnen te konkelfoezen, zijn er altijd wel omstanders die even een kijkje nemen (al dan niet met een smartphone binnen handbereik). Seks is privé. Lust die in het openbaar wordt geblust, is daarom nogal een taboe, en juist daardoor zo aantrekkelijk.

Seks onder dieren is geen taboe. Er zijn veel anekdotes over dieren en huisdieren die rustig toekijken als andere dieren zich op elkaar storten. Eén bepaalde gemoedstoestand heeft de overhand: dieren ervaren een totale desinteresse voor het liefdesgezweet om hen heen.

Of toch niet? Ooit las ik over een onderzoek waarbij apen met een knop op een computerscherm konden kiezen tussen plaatjes van seksende soortgenoten, lekker eten of willekeurige voorwerpen. De parende soortgenoten werden toch het vaakst gekozen. En er is een veelbesproken pandaporno-experiment onder leiding van Thaise wetenschappers. Dit was het syllogisme: panda’s moeten paren om zich voort te planten. Panda’s planten zich nauwelijks voort. Zijn panda’s vergeten hoe ze moeten paren?

Zoölogen dachten van wel. Eerst gaven ze de pandaberen viagra in de hoop dat de mannetjes wel zouden weten wat ze met het resultaat zouden aanmoeten. Helaas. Toen kwamen ze op het idee om dan maar een pandapornofilm te maken, bedoeld om panda’s op te winden. En dat zou volgens de onderzoekers zijn gelukt. In tien maanden na het begin van het experiment werden 31 babypanda’s geboren. Huiswerk: bedenk nu zelf een syllogisme waarin de begrippen pornografie en voortplanting aan elkaar worden gekoppeld.

Ronals Giphart staat met zijn column in elk nummer van KIJK. Deze tekst werd eerder gepubliceerd in KIJK 7/2014.

Beeld: Studio 5982