Vijf oranje feitjes

Naomi Vreeburg

27 april 2015 11:00

Waarom kleurt de maan soms oranje? En hoeveel wortelen moet je eten om deze kleur te krijgen? Een paar oranje weetjes.

Hoe vaak heb je vandaag al gezegd dat het Koninginnedag is in plaats van Koningsdag? Voor sommige mensen blijft deze verandering lastig. Gelukkig voor hen is er een ding wel hetzelfde gebleven: de kleur oranje is op de feestdag nog volop aanwezig. Tijd voor een lijstje wetenschappelijk verantwoorde oranje feitjes.

– Een oempa loempa kleur zal je er niet zo snel van krijgen, maar dat je aan het eten van veel wortels tijdelijk een oranje tintje overhoudt, is zeker geen fabeltje. De stof betacaroteen zorgt hiervoor. De meeste mensen moeten 30 milligram of meer van dit goedje – ongeveer 4,5 grote wortelen – naar binnen werken om hun huid te laten verkleuren.

vijf oranje F-16

– De Koninklijke Luchtmacht onthulde in 2009 een nieuw, oranje-zwart F-16-demotoestel dat sindsdien in vele vliegshows was te bewonderen. (Zie bovenstaande afbeelding.) Wanneer de straaljager draait, kun je een Nederlandse leeuw zien.

– De grijze springaapjes (Callicebus miltoni) op onderstaande foto hoeven in ieder geval geen oranje verf in hun haar te spuiten op Koningsdag. Het beestje dat is ontdekt in het Amazonegebied heeft namelijk een feloranje staart en bakkebaarden.

Vijf oranje aapje

– Heb je de maan weleens in een oranje gedaante gezien? Dit kan wanneer hij zich dicht bij de horizon begeeft. Het maanlicht moet dan namelijk een langere afstand door de aardatmosfeer afleggen. Voordat het licht je oog bereikt, zijn de kleuren groen, blauw en paars al verstrooid. Licht van grotere golflengten (rood en geel) blijft over en je ziet de maan dan in een koninklijk kleurtje.

– Er zijn al eerder straten, scholen, ziekenhuizen en dieren naar koning Willem-Alexander vernoemd, maar in 2013 kwam daar ook nog eens een schimmel bij: Penicillium vanoranjei. Een knaloranje micro-organisme dat vlak voor de troonwisseling was ontdekt. Kwam dat even mooi uit.

vijf oranje schimmel