‘Reis naar Mars tast hersenen aan’

Naomi Vreeburg

05 mei 2015 09:00

Een tripje naar Mars blijkt flinke consequenties met zich mee te brengen: het brein zou kunnen worden aangetast door kosmische straling.

De ‘gelukkigen’ die worden uitgekozen om een kolonie te stichten op Mars zullen het waarschijnlijk niet gemakkelijk krijgen. Onderzoekers van het MIT hadden eerder al uitgerekend dat de eerste daredevils al na ongeveer 68 dagen zouden stikken; nu blijkt ook dat een lange reis naar de rode planeet het brein flink kan beschadigen. Kosmische straling zou hier de boosdoener van zijn.

Slecht geheugen

Om dit aan te tonen, stelden Amerikaanse onderzoekers muizen bloot aan zuurstof-16 en titanium – in dezelfde samenstelling die ook in kosmische straling wordt gevonden. Vervolgens werden de hersenen van de dieren in beeld gebracht. Hieruit bleek dat de deeltjes hadden geleid tot ontstekingen in het brein waardoor signalen minder goed van de ene naar de andere zenuwcel konden hoppen.

Ook het geheugen van de muizen werd getest. De onderzoekers plaatsten een nieuw object in hun kooi. De knagers kunnen normaal gesproken objecten leren herkennen en stuiven af op een nieuw voorwerp. Maar de dieren die waren blootgesteld aan de straling vertoonden veel minder interesse in het nieuwe speeltje, wat suggereert dat ze de oude voorwerpen niet herinnerden en dus niet wisten dat iets anders in hun omgeving was gezet.

“Dit is geen positief nieuws voor astronauten die een twee tot drie jaar durende reis naar Mars hebben gepland”, vertelt onderzoeker Charles Limoli aan Guardian. “Minder goed presteren, geheugengebreken en het verliezen van bewustzijn en focus tijdens ruimtevluchten kunnen belangrijke activiteiten tijdens een missie beïnvloeden.”

Beschermingsschild

Maar kunnen Marsreizigers niets doen om hun brein te ontzien? Weinig, zegt Limoli. “Ruimtevaartuigen kunnen worden bedekt met een speciaal schild, maar dit houdt maar een deel van de straling tegen.” Wel zijn wetenschappers druk bezig met het ontwikkelen van medicijnen om de hersenen te beschermen. Hopelijk is deze medicatie gemaakt voordat de kandidaten van Mars One tekenen voor een enkeltje naar de rode planeet.

Meer weten over de Mars One-missie? Dat kan hier en hier.

Bronnen: Science Advances, The Guardian