Grotere, oudere ‘neef’ van aarde ontdekt

kijkmagazine

23 juli 2015 20:54

Exoplaneet Kepler-542b en aarde

Astronomen hebben een planeet gevonden die niet zo heel veel groter is dan de aarde en waar vloeibaar water kan voorkomen.

We ontdekken niet alleen steeds meer planeten buiten ons zonnestelsel, maar in die verzameling zijn ook steeds meer exemplaren te vinden die aardig in de buurt komen van onze eigen wereld. Vandaag maakte de NASA een heel belangrijke nieuwe speler bekend in het klassement van de meest aarde-achtige planeten tot nu toe: Kepler-452b.

Exoplaneet Kepler-452b beschrijft een baan rond een ster in het sterrenbeeld Zwaan, hier zo’n 1400 lichtjaar vandaan. En die baan bevindt zich in de zogenoemde bewoonbare zone: het gebied waar de temperatuur in principe vloeibaar water toelaat, dat cruciaal is voor leven zoals wij dat kennen. Daarnaast heeft de planeet een diameter die zo’n 63 procent groter is als die van de aarde. Daarmee is het de kleinste planeet in de bewoonbare zone van een zon-achtige ster tot nu toe.

Rotsachtige planeet?

Of Kepler-452b ook echt op de aarde lijkt, is niet zeker; massa en samenstelling zijn nog niet bepaald. Maar in een artikel in The Astrophysical Journal (PDF) becijfert het verantwoordelijke team van sterrenkundigen dat de kans tussen de 49 en de 62 procent ligt dat het hier een ‘rotsachtige’ planeet zoals de onze betreft.

Intrigerend is verder dat de ster waar Kepler-452b omheen beweegt weliswaar heel erg lijkt op onze zon, maar wel 1,5 miljard jaar ouder is. Dat betekent dat eventueel leven op de planeet aanmerkelijk meer tijd heeft gehad om te ontstaan en zich te ontwikkelen. (En oké, zichzelf te vernietigen.)

Daarnaast geeft Kepler-452b ons een kijkje in de toekomst van onze eigen planeet. Sterren worden namelijk steeds heter naarmate ze ouder worden. Over 1 à 2 miljard jaar gaat dat echt een probleem worden voor onze aarde; dan verdampt al het water aan het oppervlak door de toegenomen hitte. Wellicht maakt Kepler-452b dat proces nu al door, stelt astronoom Jeffrey Coughlin in een persbericht van het SETI-instituut.

521 nieuwe planeten

Kepler-452b is overigens lang niet de enige nieuwe wereld op het groeiende lijstje van exoplaneten. Naar aanleiding van de eerste volledige analyse van de door ruimtetelescoop Kepler verzamelde gegevens konden er vandaag in totaal 521 bevestigde planeten buiten ons zonnestelsel worden gemeld. Daarvan hebben er twaalf een diameter minder dan twee keer die van de aarde; negen daarvan bewegen bovendien rond een ster vergelijkbaar met onze zon.

Kortom, een aardig rijtje planeten die een nauwgezet onderzoek waard zijn – want wie weet hebben we hier wel een of meer plekken beet waar buitenaards leven is te vinden. En hoe doe je dat dan: van een aard-achtige exoplaneet bepalen of er echt leven voorkomt? Momenteel zijn we hard bezig met een groot artikel over precies die vraag; in KIJK 10/2015 lees je het resultaat!

Bronnen: The Astronomical Journal (PDF), NASA, SETI Institute

Beeld: NASA/JPL-Caltech/T. Pyle (header), SETI Institute/Danielle Futselaar (artist’s impression)