Een buitenaardse beschaving kan zichzelf met kernexplosies vernietigen. Zou je zo’n oorlog kunnen zien vanaf de aarde?

Onder de noemer SETI wordt de hemel al decennialang afgespeurd naar tekenen van intelligent buitenaards leven. Tot nu toe zonder succes, wat een deprimerende reden zou kunnen hebben: misschien hebben beschavingen wel de neiging zichzelf na relatief korte tijd weer te vernietigen en zien we ze daarom niet. Om die mogelijkheid te verkennen, moeten we op zoek naar tekenen van aliens die zichzelf de das om hebben gedaan, stellen drie Britse astronomen in een onlangs online geplaatst artikel. Vandaag op onze site de eerste mogelijkheid: hoe stellen we vast wanneer een verre beschaving zichzelf vernietigt door middel van een wereldwijde kernoorlog?

Mini-gammaflits

Zo’n oorlog zou allereerst leiden tot een korte, uitbarsting van gammastraling – die lijkt op de gammaflitsen die sterrenkundigen geregeld waarnemen in het verre heelal. Helaas leidt zelfs een kernoorlog waarbij het complete wereldarsenaal van dit moment wordt opgebruikt tot zo weinig gammastraling dat we er alleen een zichzelf vernietigende beschaving mee zouden kunnen zien die zich binnen ons eigen zonnestelsel bevindt. Deze straling helpt ons dus alleen verder als de buitenaardse beschaving in kwestie heel wat meer kernwapens op voorraad heeft dan wij.

‘Gelukkig’ heeft een kernoorlog nog meer effecten. Allerlei moleculen in de atmosfeer zouden geïoniseerd raken en vervolgens onder meer groen en blauw licht uitzenden. Met maar iets betere instrumenten dan waar momenteel planeten buiten ons zonnestelsel worden bestudeerd, zou dit effect te zien kunnen zijn, stellen de sterrenkundigen. Ook zou de aantasting van de ozonlaag door grote hoeveelheden vrijgekomen stikstofoxide een meetbaar effect kunnen opleveren.

Kernoorlog of asteroïde?

Helaas, zo vervolgt het artikel, “zal de nasleep van een wereldwijde kernoorlog deze effecten ook verbergen”. Met name kernexplosies op de grond kunnen zoveel stof in de atmosfeer doen belanden dat het moeilijk wordt om veranderingen in de atmosfeer te meten. Maar natuurlijk kan het plotseling ondoorzichtig worden van een atmosfeer op zichzelf ook al een teken zijn dat er iets niet helemaal goed gaat op de planeet in kwestie. Al kan dat ook komen door een grote inslag van een asteroïde – en daar zijn we in dit geval niet in geïnteresseerd.

Om er enigszins zeker van te kunnen zijn dat een buitenaardse beschaving zichzelf heeft vernietigd door middel van een kernoorlog zal een combinatie van verschillende waarnemingen nodig zijn, stellen de onderzoekers. “Eén waarneming alleen kan zijn veroorzaakt door een groot aantal processen op planeten waar mogelijk niet eens leven is te vinden.” Maar als je bijvoorbeeld een gammaflitsje ziet, vrij snel daarna gevolgd door een grote hoeveelheid stof in de atmosfeer, dan zou je zomaar kunnen kijken naar het einde van een beschaving waar een Cubacrisis-achtige toestand niet met een sisser afliep, maar met een grote knal.

Morgen bekijken we op deze site op welke andere manieren je zou kunnen constateren dat een buitenaardse beschaving zichzelf heeft vernietigd. Meer weten over de gevolgen van een wereldwijde kernoorlog? Lees onze ‘Wat als…’-aflevering hierover in KIJK 8/2015 of op Blendle, Myjour of eLinea.

Bron: ArXiv.org

Beeld: NASA, USAF, bewerking: Arnout Hendriks Design