‘Sponsjes’ vangen uitzaaiende kankercellen

Naomi Vreeburg

10 september 2015 13:00

Tumorcellen die door het lichaam dwalen, kunnen met speciale implantaten worden gelokt.

Kankercellen blijven meestal niet op één plek, maar reizen door het lichaam. Hierdoor kunnen tumoren in meerdere organen ontstaan. En alsof deze eigenschap nog niet vervelend genoeg is, zijn de dwalende cellen ook nog eens lastig op te sporen omdat ze in kleine aantallen reizen. Onderzoekers hebben hier nu iets voor ontwikkeld: kleine implantaten die de kankercellen in de val lokken.

Gevangen

De implantaten zijn een halve centimeter lang en gemaakt van biologisch afbreekbaar materiaal dat al langere tijd wordt gebruikt in de medische wereld. Ze zijn uitgerust met een signaalmolecuul genaamd CCL22. Dit molecuul trekt immuuncellen aan die op hun beurt kankercellen naar zich toe lokken. Eenmaal bij het implantaat aangekomen, kunnen de kankercellen worden ‘gevangen’.

Tot nu toe is het systeem alleen bij muizen met borstkanker getest. In deze dieren werden twee sponsachtige implantaten onder de huid aangebracht. Na twee weken hadden de implantaten al dwalende kankercellen gelokt en gevangen. Helaas worden er niet genoeg cellen opgeslokt om het systeem te laten werken als therapie. Wel zou het de overlevingskans van de patiënt kunnen verhogen, doordat de reizende cellen in een eerder stadium worden ontdekt.

Smartphone-app

Met een speciale techniek genaamd optische coherentietomografie (OCT) kunnen de onderzoekers onderscheid maken tussen normale cellen in het implantaat en tumorcellen. Deze techniek meet de hoeveelheid licht dat van moleculen afkaatst. Dit is bij kankercellen anders dan bij normale cellen, omdat hun dichtheid hoger is. Bedrijven zijn al druk bezig om OCT te integreren in apps, zodat je deze techniek zelf kunt uitvoeren op een smartphone.

Hoofdonderzoeker Lonnie Shea (University of Michigan) geeft aan dat er al klinische proeven met mensen gepland staan. Het is namelijk nog niet zeker of de bovengenoemde techniek kankercellen kan detecteren in ons lichaam en wie weet kunnen de uitzaaiende cellen in mensen de val wel ontwijken. Laten we hopen op het tegendeel.

Interessant onderwerp? Lees dan ook hoe een wespensteek kankercellen kan doden.

Bronnen: Nature Communications, New Scientist