Bevingmeter detecteerde explosies tijdens Irakoorlog

Marysa van den Berg

24 december 2015 11:00

Autobomexplosies, mortiervuur en zelfs passerende helikopters veroorzaakten unieke trillingen op een seismogram in Bagdad ten tijde van de Irakoorlog.

Waar seismografen al niet goed voor zijn. Niet alleen kunnen ze elke aardbeving, hoe licht ook, met een pennetje optekenen op een vel papier. Ook oorlogsactiviteiten blijk je er prima mee te kunnen meten, zo blijkt uit de analyse van seismografische data van Bagdads seismische observatorium ten tijde van de Irakoorlog.

Forensische seismologie

“Een seismograaf hebben midden in Bagdad, precies waar alle gevechten plaatsvinden, blijkt een geweldige mogelijkheid tot een prachtig staaltje forensische seismologie”, laat seismoloog Michael Wysession van de Washington University (VS) optekenen aan New Scientist.

Wysession en collega’s kozen als startpunt voor hun forensische onderzoek een gebeurtenis van 10 oktober 2006. Die dag werden projectielen gevuurd op een ammunitiedepot van het Amerikaanse leger. De keten van explosies die volgde, hield uren aan en veroorzaakte zelfs een gigantische paddenstoelvormige wolk.

Uniek trillingspatroon

De reeks van explosies veroorzaakte een typisch patroon op het seismogram in Bagdad. Maar niet alleen deze aanval, ook andere oorlogsactiviteiten lieten unieke trillingen zien. De onderzoekers konden aan de hand van de gemeten variatie in energieniveaus, frequenties en amplitudes van de trillingen zien welk wapen werd ingezet en waar die werd ingezet.

Zo kon worden vastgesteld of de seismograaf aansloeg vanwege een autobomexplosie, mortiervuur of zelfs een overvliegende helikopter. Ging het om een helikopter, dan kon zelfs uit de trillingen worden afgeleid om welk type het ging en hoe snel het vloog. Bleek het om explosies te gaan, dan konden de onderzoekers zien of die plaatsvonden in een smalle of brede straat en of er veel hoge of juist lage gebouwen omheen stonden.

De indrukwekkende vinding van het seismologenteam moet militaire inlichtingsdiensten wel aan het denken zetten, zou je zeggen. Worden seismografen voortaan ingezet om oorlogen te monitoren en militaire intelligence te vergaren?

Meer weten over de vele technologieën die kunnen worden ingezet tijdens een oorlog? Snel dan 21 januari naar de winkel voor KIJK 2/2016!

Bronnen: Seismological Society of America

Beeld: The U.S. Army