‘Zoek vooral naar aliens die de aarde kunnen zien!’

kijkmagazine

03 maart 2016 16:00

Transit van exoplaneet

Twee Duitse wetenschappers stellen een strategie voor om de kans te vergroten dat we boodschappen van buitenaardse beschavingen oppikken.

Er wordt al meer dan vijftig jaar gezocht naar tekenen van intelligent buitenaards leven – tot nu toe zonder succes. Twee astronomen, de Duitser René Heller en de Canadees Ralph E. Pudritz, komen nu met een suggestie om deze zoektocht meer richting te geven. Zij stellen: laten we vooral zoeken naar aliens die ons óók kunnen zien.

Geblokkeerd sterrenlicht

Heller en Pudritz gaan bij hun redenering uit van de zogenoemde transitmethode. Deze methode om planeten buiten ons zonnestelsel te vinden, maakt gebruik van het gegeven dat zo’n planeet vanaf de aarde gezien soms voor zijn ster langs beweegt (zie de illustratie hierboven). Tijdens die overgang of transit blokkeert hij een beetje sterrenlicht, waardoor wij een dip in de helderheid zien. En op die manier hebben we het grootste deel van de ons nu bekende exoplaneten kunnen ontdekken.

Stel nu dat aliens diezelfde truc gebruiken, stellen Heller en Pudritz. Dan zouden ze de aarde alleen hebben kunnen ontdekken als die van hun planeet gezien af en toe voor de zon langs beweegt. En alleen de buitenaardse wezens die zich op zo’n positie bevinden, zouden een reden hebben om contact met ons te zoeken.

Honderdduizenden sterren

Planeten die de aarde met de transitmethode kunnen zien, kunnen niet zomaar overal staan. Ze moeten zich bevinden in de strook die je krijgt als je het vlak waarin de zon en de aardbaan liggen, projecteert op de hemel: de Earth’s Transit Zone (ETZ), die met bruin is aangegeven op onderstaande afbeelding.

ETZ

Als je de ETZ wat nauwer neemt en je bovendien beperkt tot een afstand van 1 kiloparsec (ruim 3000 lichtjaar, of 30 biljard kilometer), bevinden zich in het betreffende gebied 82 bekende sterren zoals de zon, stellen Heller en Pudritz in het wetenschappelijke tijdschrift Astrobiology. Maar daar blijft het niet bij. De twee astronomen schatten dat er in totaal enkele honderdduizenden zonachtige sterren te vinden zijn in de door hun gedefinieerde zone.

“Als er rond deze sterren planeten cirkelen met intelligente waarnemers”, zo schrijven Heller en Pudritz, “dan hebben die de aarde al lang geleden kunnen classificeren als een bewoonbare wereld, of zelfs wel als een wereld waarop zich leven bevindt. En misschien ontvangen we dan nu al hun boodschappen.”

Boodschap gemist?

Kortom: in de gaten houden, al die sterren, is het devies van de twee Duitsers. Want het zou toch te suf zijn als we een voor ons bedoelde buitenaardse boodschap missen omdat we onze aandacht verdelen over álle sterren aan de hemel, in plaats van ons te richten op plekken waarvandaan wijzelf ook te zien zijn.

Bronnen: Astrobiology (PDF), Max-Planck-Gesellschaft, McMaster University

Beeld: L. Calçada/ESO (header), Axel Quetz (MPIA)/Axel Mellinger/Central Michigan University