Kun je met een zeppelin naar de ruimte?

André Kesseler

21 maart 2016 09:00

“Zou het niet mogelijk zijn om met een zeppelinachtig vaartuig, met helium of een ander gas, met 20 kilometer per uur naar de ruimte te gaan?” Dat vroeg Robert Nahar zich af naar aanleiding van de vraag: waarom kunnen we niet naar de ruimte vliegen?

Nahar vervolgt: “Het duurt langer, maar je komt er wel en je kunt ook goedkoop materiaal naar de ruimte brengen en daarmee grote ruimteschepen en ruimtestations bouwen.”

Op zich is dit een goed plan, maar het probleem is dat je met een zeppelin (of een ballon) nooit helemaal naar de ruimte kunt komen. Een zeppelin stijgt namelijk op doordat helium lichter is dan lucht. Maar hoe hoger je de atmosfeer in gaat, hoe lager de luchtdruk en de dichtheid worden. Op een bepaalde hoogte is er dus geen opwaartse kracht meer en blijft de zeppelin hangen. Daarom staat het hoogterecord voor een gasballon op 41,4 kilometer. En de ruimte begint pas bij de zogenoemde Kármánlijn op een hoogte van 100 kilometer.

Maar zelfs als het zou kunnen, zijn er nog wat problemen. Bertil Oving van het Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum (NLR) zegt daarover: “Als de zeppelin en de onderdelen die je in elkaar wil zetten in een baan om de aarde moeten komen, hebben ze een voorwaartse snelheid nodig van 8 kilometer per seconde (28.800 kilometer per uur ofwel Mach 23,5 – red.). Daardoor vallen ze als het ware steeds langs de aarde en blijven ze in hun baan. Maar om die enorme snelheid te bereiken, heb je een geavanceerde voortstuwing nodig. Het gewicht van zo’n voortstuwingssysteem, inclusief de brandstof, zal zo groot zijn dat de zeppelin te zwaar wordt om op te stijgen.”

Volgens Oving zou een air launch, waarbij een raket op grote hoogte door een vliegend platform (een vliegtuig of zeppelin) wordt afgeschoten, in theorie wél efficiënter zijn. Maar zo’n lanceermethode is weer erg ingewikkeld en niet heel veilig.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK antwoordt’? Mail hem naar info@kijkmagazine.nl! Deze vraag verscheen in KIJK 3/2016, die je nog online kunt bestellen!

Beeld: Lockheed Martin