Tikken op de automatische piloot

André Kesseler

09 november 2010 13:00

Onderzoek wijst uit dan onze handen soms dingen ‘weten’ die ons brein ontgaan.

We doen een heleboel dingen op de automatische piloot. Zo hoeven we niet echt na te denken als we lopen, tijdens het autorijden, of tijdens het typen. Naar dat laatste werd bij de Vanderbilt University in Nashville onderzoek gedaan. De vraag is namelijk hoe die automatische piloot eigenlijk werkt. Het team onder leiding van Gordon Logan ontdekte daarbij iets opmerkelijks. Onze handen ‘voelen aan’ wanneer we een tikfout maken, terwijl onze hersenen van niets weten.

Om te bepalen hoe de verbinding is tussen ons bewuste brein en die automatische piloot, bedachten de onderzoekers een serie tests. Ze lieten 72 geoefende typisten een reeks woorden optikken, waarna ze moesten aangeven waar ze dachten dat ze een fout hadden gemaakt. Zonder dat de tikkers het wisten, corrigeerde een computerprogrammaatje op de achtergrond een aantal fouten en voegde het wat andere toe. Tegelijkertijd werd de snelheid in de gaten gehouden, waarbij vooral werd gelet op de kleine aarzelingen die voorkomen als iemand een fout maakt.

Na de tests bleek dat de typisten de verantwoordelijkheid namen voor de tikfouten die het programma had ingevoegd en de credit voor de woorden die op de achtergrond waren gecorrigeerd. Het computerprogramma had hun hersenen dus voor de gek gehouden, maar hun handen en de automatische piloot niet. Op de plekken waar de proefpersonen een tikfout maakten (die vervolgens door de computer werd gecorrigeerd), pauzeerden ze wel degelijk.

Volgens de onderzoekers kunnen mensen dus een fout herkennen en corrigeren zonder dat ze zich daarvan bewust zijn.

Bronnen: ScienceDaily

Beeld: Jupiter Images 2010/NSF