Gevonden materie vertelt ons meer over aardvorming

Laurien Onderwater

13 mei 2016 11:00

Oud gesteente vertelt meer over aardvorming

Onderzoekers hebben atomen gevonden die dateren van kort na de vorming van de aarde.

We staan er weinig bij stil dat onze planeet zo’n 4,5 miljard jaar geleden is ontstaan uit vrijwel niets. Over de processen die zijn betrokken bij het ontstaan van de aarde wordt veel gespeculeerd. Onderzoekers hebben nu materiaal gevonden dat dateert van kort na het ontstaan van de aarde. Ze denken daarmee een klein deel van de puzzel te hebben opgelost.

Stenen gehusseld

De wetenschappers hebben hun onderzoek verricht aan stukjes gestold lava (van 60 en 120 miljoen jaar oud) van Baffineiland en het Ontong-Java Plateau in de Stille Oceaan. De metingen laten zien dat de stenen in de ondergrond waaruit de lava is ontstaan een overvloed van een isotoop van wolfraam moeten bevatten. Die overvloed kan alleen ontstaan bij processen die heel erg vroeg in de aardgeschiedenis zijn gebeurd – meer dan 4.5 miljard jaar geleden.

Stenen in de ondergrond bewegen met snelheden van enkele centimeters per jaar. Dit is niet veel natuurlijk, maar omdat dit proces al 4,5 miljard jaar doorgaat, is het idee dat de stenen in de aarde goed door elkaar zijn gehusseld, zoals kleren in een wasmachine. Door dit ‘gehussel’ van stenen wordt de chemische samenstelling van de mantel homogeen gemaakt. Bewijs van hoe de aarde is gevormd zou dan verloren zijn.

Om die reden hadden de wetenschappers niet verwacht dat ze materiaal zouden vinden dat wél dateert van de gebeurtenissen rondom de aardvorming. “Kennelijk was al dat stenen gehussel niet genoeg om alle aanwijzingen voor hele oude processen uit te wissen”, zegt Wim van Westrenen van de afdeling aardwetenschappen aan de Vrije Universiteit.

Vernieler

Wat kunnen we hiermee nu dit is gevonden? “De aarde is heel goed in het vernielen van haar eigen geschiedenis”, zegt Westrenen. “Door verdere bestudering van die paar bijzondere stenen kunnen we kijken naar een deel van de aardgeschiedenis dat niet op een andere manier te bestuderen is, en dat is bijzonder.”

Speciaal voor de die-hards die graag willen weten hoe de onderzoekers dankzij een isotoop van wolfraam dit bewijs vonden, is hier de link naar het artikel.

Bronnen: ScienceCarnegie Institution for Science via EurekAlert!

Beeld: Courtesy of Don Francis of McGill University