Zonder aardgas zou Nederland Nederland niet zijn. Het onzichtbare goud maakte ons een van de rijkste naties van Europa en ons kleine kikkerlandje werd een internationale energieleverancier. Maar de bel van Slochteren raakt een keer leeg. En de vraag is: wat dan?

Het is zomer 1959 en boer Boon is helemaal niet blij. De Nederlandse Aardolie Maatschappij wil op zijn land een gat boren en daar zit hij niet bepaald op te wachten. De bietenboer uit Kolham is bang dat zijn nieuwe schuur door al dat ‘gewroet’ gaat verzakken. Maar hij weet ook dat de NAM – met daarachter de machtige bedrijven Shell en Esso – niet tegen te houden is. En dus kijkt Kornelis Boon lijdzaam toe hoe vrachtwagens zijn erf oprijden en hoe korte tijd later op de Groninger klei een boortoren verrijst.

Voor de boorploeg van de NAM is het de zoveelste proefboring en eerlijk gezegd verwachten de mannen er zelf niet veel van. De boor werkt zich dag na dag traag de grond in, tot op een grauwe ochtend een diepte van 3000 meter wordt bereikt. Op 22 juli 1959, om drie over halfzeven, komt er plotseling gas naar boven.

De boorploeg reageert nuchter. Er wordt niet gejuicht, geen champagne ontkurkt en geen vreugdedansje gedaan. Het is namelijk niet de eerste keer dat er in de Nederlandse bodem gas wordt aangetroffen. En eigenlijk hadden ze veel liever een flinke voorraad olie gevonden. Bovendien is de druk waarmee het spul uit de boorput spuit niet enorm hoog, waardoor de mannen ervan uitgaan dat de hoeveelheid te winnen aardgas niet al te groot zal zijn.

Maar het tegendeel was waar. De bel onder het land van boer Boon bleek het grootste gasveld van Europa te zijn. Het onzichtbare goud heeft ons in de afgelopen decennia al honderden miljarden euro’s opgeleverd. ‘Slochteren’, genoemd naar de gemeente waar Kolham onder valt, werd de kurk waar Nederland op drijft. Met dit geld is ons complete zorgstelsel opgebouwd, met dit geld hebben we grote projecten als de Deltawerken gefinancierd. Alleen: de gasbel van Slochteren raakt een keer leeg. En de vraag is: wat dan?

Dit is het begin van een artikel uit KIJK 2/2012, in de winkel van 13 januari 2012 tot en met 9 februari 2012.

Meer informatie:

• ECN: ‘Europa heeft meer gasopslag nodig’
• U.S. Energy Information Administration: Review of Emerging Resourches U.S. Shale Gas and Shale Oil Plays
• TNO over de risico’s van het boren naar schaliegas (PDF)
• Argumentenkaart schaliegaswinning
• Gas in beeld: de geschiedenis en toekomst van het aardgas in Nederland

Beeld: Shutterstock