‘Ruimtevaartplanningen zo veranderlijk als het weer’

KIJK-redactie

13 november 2011 16:00

André Kuipers

Eind december gaat de Nederlandse astronaut André Kuipers voor de tweede keer de ruimte in. KIJK sprak met hem.

KIJK: Wij zien het leven van een astronaut vooral als hij in de ruimte is. Wat zien we niet?

André Kuipers: “Dat het heel hard werken is. In heel de wereld. Als Japan een ruimtelaboratorium levert voor het ISS, dan trainen alle astronauten op dat onderdeel in Japan. Hetzelfde geldt voor de onderdelen uit Amerika, Rusland, Canada en Europa. Soms reisde ik binnen drie weken van Tsukuba, via Keulen naar Moskou, dan twee dagen thuis en dan naar Houston. Ik was nog niet over de ene jetlag heen of daar was de volgende. Dat is uitputtend. Maar je hebt een doel, de lancering. Daar werk je naartoe.”

Je lancering is nu een paar keer uitgesteld. Werkt dat demotiverend?

“Zeker niet. Mijn vlucht werd uitgesteld toen de lancering van een Russisch Progress-vrachtschip mislukte. Ik snap dat dat mensen bezighoudt en dat ze zekerheid willen over de vlucht. Er werd volop gespeculeerd in de media, bijvoorbeeld dat het ruimtestation half november onbemand zou worden achtergelaten. En zelfs dat mijn vlucht helemaal niet meer door zou gaan. Maar dat is nooit aan de orde geweest. In de ruimtevaart zijn planningen zo veranderlijk als het weer; als astronaut ben je daaraan gewend. Trainingen worden omgegooid, schema’s bijgesteld.”

Over dat Progress-vrachtschip. De derde trap van die raket lijkt erg op de Sojoez-raket waarmee jij straks gaat. Wat doet dat met je?

“Helemaal niets. Kijk, ten eerste is ruimtevaart niet zonder risico’s, dat weet iedereen. Maar veel belangrijker: de Sojoez is hartstikke veilig. Als die Progress een bemande Sojoez was geweest, hadden we de baan van het ISS niet bereikt, maar waren we met de noodprocedures gewoon veilig geland. De Sojoez zit anders in elkaar dan de spaceshuttle; in elke fase van de vlucht kan de bemanning zonder al te grote problemen de missie afbreken en terugkeren naar de aarde. Zo brak de Sojoez-18a in 1975 een vlucht af omdat de tweede rakettrap na de lancering niet loskwam van de derde. Er volgde een ballistische terugkeer. De bemanning kreeg veel G-krachten te verduren, maar landde veilig op de grond. Ik heb jarenlang op dit soort noodscenario’s getraind. Dus nee, ik maak me geen zorgen.”

Dit is een fragment van een interview uit KIJK 13/2011, in de winkel van 18 november tot en met 15 december. De tekst werd geschreven door Sander Koenen.