Hoe computers de beurs beheersen

KIJK-redactie

27 juni 2012 09:00

Beurshandel

Aandelen op de beurs worden niet meer alleen verhandeld door gehaaide gasten met vijf telefoons tegelijk. Ingenieuze systemen op basis van voorgeprogrammeerde formules doen het meeste werk. Dat heeft zakelijke voordelen, maar kan ook het begrip computercrash een geheel nieuwe lading geven.

New York, 6 mei 2010, 14.45 uur. Zonder enige aanleiding of aanwijsbare oorzaak daalt de Dow-Jonesindex binnen enkele minuten 10 procent in waarde. Het is de grootste daling in één dag in de geschiedenis van de Amerikaanse beurs. Maar terwijl handelaren zich het hoofd breken over wat hier gaande is, heeft de beurs 20 minuten later alweer op miraculeuze wijze het oude niveau bereikt.

Het onderzoek naar deze schokkende minuten neemt vijf maanden in beslag. Wat bleek: vanwege een fout in zijn computersysteem had een groot handelshuis per ongeluk in één klap voor 4 miljard dollar aan effecten verkocht. Dit zorgde voor een sneeuwbaleffect: handelssystemen van andere handelshuizen – zogenoemde high frequency traders – gingen tegen de lagere koers in grote volumes effecten kopen, maar verkochten ze daarna ook weer. Zelfs aandelen van multinationals gingen keihard onderuit en werden tijdelijk voor slechts een paar centen verhandeld. “Wie koopt en verkoopt hier?” vroeg menigeen zich af.

Deze ‘Flash Crash’ wierp licht op de verborgen wereld achter de wereldwijde beurzen. De meeste aandelen worden namelijk allang niet meer verhandeld door gehaaide jongens die via vijf telefoons tegelijk aan- en verkooporders doorgeven, zoals het stereotiepe beeld nog altijd wil. Maar liefst 60 procent van alle verhandelde aandelen komt voor rekening van ingenieuze computersystemen. Tot 6 mei 2010 zagen insiders dit als het nieuwe walhalla voor wie snel geld wilde verdienen, maar de Flash Crash maakte duidelijk dat er ook schaduwkanten aan zitten. De high frequency traders kwamen onder vuur te liggen.
Hoe werkt dat high frequency trading precies? KIJK vroeg het aan verschillende handelshuizen die aan deze vorm van beurshandel doen.

Dit is het begin van een artikel uit KIJK 8/2012, in de winkel van 29 juli tot en met 26 juli.

Meer informatie:

Tekst: Boris van Zonneveld