Grondstoffen raken op of zijn steeds moeilijker te winnen. Tegelijkertijd groeit wereldwijd het aantal mensen dat hoogwaardige producten kan betalen. Met andere woorden: binnenkort is het gedaan met de consumptiemaatschappij. Tenzij we zo’n beetje alles opnieuw leren gebruiken.
Elk jaar wordt er voor zo’n 65 miljard ton aan ruw materiaal uit de aarde gehakt en gepompt. Intussen gooien consumenten afgedankte producten ‒ en daarmee een hoop van dat materiaal ‒ zonder pardon weer in de vuilnisbak. Oké, in Nederland recyclen we veel afval, maar nog lang niet alles. Recycling kost bovendien een boel energie; energie die meestal uit grondstoffen als olie of steenkool wordt gehaald. Geen probleem: dan delven we toch vrolijk door? Dat was inderdaad lange tijd het geval, maar die zorgeloze dagen lopen ten einde.
Het kost namelijk steeds meer energie en geld om bepaalde grondstoffen te winnen. En dan mag je nog blij zijn als je ze überhaupt hebt. De Europese Unie zit wat dat betreft in de penarie. Frankrijk heeft wat eilanden in de Stille Zuidzee waar mineralen te halen zijn en de Finnen kunnen in eigen land hout hakken en diverse metalen ontginnen. Maar een vetpot is het niet.
Hierdoor is ons continent afhankelijk van andere landen, zoals het grondstofrijke Brazilië. Maar het kan zomaar dat die op een gegeven moment voor de keuze komt te staan om zijn eindige hoeveelheid materialen zelf te gebruiken, of ze aan Nederland te verkopen. Reken maar dat de Brazilianen dan voor zichzelf kiezen. Een vervelend toekomstbeeld.
En het wordt nog vervelender als je weet dat de wereldbevolking tot minstens het einde van deze eeuw blijft groeien. Daarnaast kunnen steeds meer aardbewoners zich een hogere levensstandaard veroorloven, wat de enorme druk op de hoeveelheid grondstoffen alleen maar verder vergroot.
Een echt doemscenario dus. Gelukkig is er redding mogelijk: de circulaire economie.
Dit is het begin van een artikel, te vinden in KIJK 10/2013. Dit nummer ligt in de winkel van 23 augustus tot en met 19 september.
Meer informatie:
- The Ellen MacArthur Foundation: Report Vol. 1 (2012) en Vol. 2 (2013)
- TNO-rapport ‘Kansen voor de circulaire economie in Nederland’