Tachtig jaar geleden, op 17 mei 1943, vond een van de meest gewaagde luchtaanvallen uit de Tweede Wereldoorlog plaats. Op een heel bijzondere manier probeerde een handjevol piepjonge bommenwerperpiloten Hitlers wapenindustrie lam te leggen. In deze aflevering van de serie Terugvlucht: de Dambusters.

Halverwege de Tweede Wereldoorlog is er in Groot-Brittannië gebrek aan alles, zelfs aan de ingrediënten voor een doodeenvoudig gerecht als gebakken eieren met spek. Maar niet bij de Royal Air Force. Daar wordt het geserveerd aan vliegeniers die een buitengewoon gevaarlijke missie uit gaan voeren. Zo ook op zondagavond 16 mei 1943 op de luchtmachtbasis Scampton, in het graafschap Lincolnshire.

De 133 bemanningsleden van het 617^e Squadron van RAF Bomber Command verzamelen zich om half acht in de mess om hun bacon and eggs naar binnen te werken. Kort daarvoor is hun verteld wat ze te doen staat: een aanval, extreem laag uitgevoerd, op enkele stuwdammen bij het Ruhrgebied, het industriële hart van Adolf Hitlers oorlogsmachine.

Als op maandag 17 mei de zon boven de horizon verschijnt, is ruim een derde van hen – 56 man – niet teruggekeerd op hun thuisbasis, en ook niet op een ander Engels vliegveld geland. Desondanks staat de missie die de ‘Dambusters’ tachtig jaar geleden uitvoerden nog altijd bekend als een van de meest vernuftige luchtaanvallen uit de geschiedenis.

Water voor wapens

Niet alleen op het gebied van levensmiddelen is het voor de gemiddelde Brit in 1943 een schamele bedoening. Sinds de overwinning die de jachtvliegers van de RAF drie jaar eerder tijdens de Slag om Engeland op de Luftwaffe hebben behaald, valt er ook militair gezien weinig positiefs te melden. In feite voeren alleen de zware bommenwerpers echt oorlog tegen Duitsland. Luchtmaarschalk Arthur Harris, de opperbevelhebber van Bomber Command, is er heilig van overtuigd dat hij de nazi’s op de knieën kan krijgen door de ene Duitse stad na de andere met grootschalige nachtelijke aanvallen in de as te leggen.

Maar binnen de Britse luchtmacht zijn er ook mensen met meer verbeeldingskracht…

Dit is het begin van de Terugvluchtaflevering: de Dambusters. Het hele verhaal lees je in KIJK 5/2023 die van 13 april tot 31 mei in de winkel ligt.

Meer informatie:

• YouTube: Dambusters – The race to smash the German dams
• YouTube: Animatie van Operatie Chastise
• Royal Air Force Museum: 617 Squadron and the Dams Raid
• Military History Matters: Barnes Wallis – Visionary designer
• Max Hastings: Exploding the Dambusters myth
• KIJK: Quiz: test je kennis over de Tweede Wereldoorlog

Tekst: Leo Polak

Beeld: Simon Atack/www.simonatack.com

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!