Honden die massaal beginnen te blaffen vlak voor een aardbeving, olifanten die trompetteren uren vóór een tsunami toeslaat, haaien die kort voor een inkomende storm dieper water opzoeken. Kunnen dieren echt weersveranderingen en natuurrampen voorspellen?
Een tsunami zaaide op tweede kerstdag 2004 dood en verderf in Zuidoost-Azië. De natuurramp eiste meer dan 200.000 doden. Maar een ding viel op: er waren weinig slachtoffers onder dieren. Wisten ze van het gevaar dat op hen afkwam?
Niet lang daarna volgden de anekdotes. Over olifanten in Thailand die luid begonnen te trompetteren in een dierentuin op 80 kilometer van waar de vloedgolf toesloeg. Over het Yala National Park in Sri Lanka waar al het wild hogere grond opzocht. Over vleermuizen die een halfuur voor de tsunami ineens wakker werden. Over apen die bananen weigerden. En over honden die ineens geen zin hadden in hun dagelijkse strandwandeling.
Ook aardbevingen zijn voer voor verhalen over voorspellende dieren. De Chinese autoriteiten achtten halverwege de vorige eeuw zelfs 58 diersoorten geschikt als aardbevingswaarschuwingssysteem, en verspreidden folders waarin werd uitgelegd hoe je ongewoon dierengedrag kon oppikken. Sommige Japanse steden wijzen ook nu nog op het voorspellende vermogen van dieren.
Zit er een kern van waarheid in al deze anekdotes? Hoewel onderzoek in dit veld lastig is – een aardbeving laat zich tenslotte niet reproduceren en dierengedrag is moeilijk objectief te meten – is er door verschillende wetenschappers een poging gedaan.
Dit is het begin van een artikel te vinden in KIJK 4/2014. Dit nummer ligt in de winkel van 6 maart tot en met 3 april.
Meer informatie:
- Dierenarts-info.nl: Huisdieren voorspellen aardbevingen en tsunami’s
- Volkskrant.nl: Dieren helpen seismologen aardbevingen voorspellen
- Wetenschap 24: Hoe de pad aardbevingen voorspelt
- OneWorld.nl: Nachtegaal voorspelt aardbeving
Beeld: Getty Images