Digitaal doodgaan: hoe werkt dat?

KIJK-redactie

24 mei 2023 12:00

Graf op laptop. Wat gebeurt er met de online aanwezigheid van mensen als ze doodgaan?

Wie offline overlijdt, sterft online niet automatisch mee. Meer dan de helft van de Nederlanders heeft niet vastgelegd wat er na zijn dood met online profielen en mailaccounts moet gebeuren. Het probleem: erfgenamen hebben vaak weinig over je digitale leven te zeggen.

Twintig jaar oud was Tigo Zijlstra nog maar. Toch was hij al een bekendheid op internet. De video’s die hij de laatste jaren onder het pseudoniem Tigootje op YouTube plaatste, werden tienduizenden tot soms wel honderdduizenden keren bekeken. De band die zijn fans met hem voelden ging diep, bleek op 2 december 2021. Toen kwamen honderden mensen naar het Zuid-Hollandse Oostvoorne om hem met ballonnen, fakkels en bloemen de laatste eer te betuigen. Vier dagen daarvoor was Tigo verongelukt, toen hij tijdens een autorit door een stuurfout tegen een boom was gebotst.

Offline was Tigo er niet meer. Maar online kwamen vrienden, familie en fans hem nog regelmatig tegen. Zijn YouTube-kanaal, Instagram en TikTok bleven bestaan en de algoritmes van die sociale media bleven nietsvermoedend video’s van de jonge bekendheid aan mensen voorschotelen. Bij nabestaanden kwam dat soms hard binnen, vertelde een vriendin van de overleden YouTuber in november 2022 in het tv-programma De Dikke Data Show. “Dan zit je door je tijdlijn te scrollen. En ineens komt Tigo dan voorbij.”

De YouTuber is niet de enige die online doorleeft. Jaarlijks sterven in Nederland 150.000 tot 170.000 mensen, volgens cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek over de afgelopen vijf jaar. In vrijwel alle gevallen wordt de materiële erfenis goed afgewikkeld. Geld en voorwerpen die overblijven, worden verdeeld onder familieleden en soms ook goede doelen. Maar de digitale nalatenschap blijft vaak in het luchtledige hangen.

Weinig te zeggen

De post stopt, maar de e-mailbox blijft bestaan. De overledene komt niet meer aanwaaien op borrels, maar op Twitter kan er nog steeds tegen hem of haar worden gekletst (alleen volgt er geen reactie). Hij of zij gaat niet meer op reis, maar vakantiefoto’s uit het verleden worden door algoritmes nog steeds actief rondgepompt op sociale media.

Dit is het begin van het artikel over digitaal doodgaan dat te lezen is in ons dubbeldikke zomernummer KIJK 6-7. Deze editie ligt vanaf donderdag 1 juni in de winkel.

Meer informatie:

Tekst: Nick Kivits

Beeld: Getty Images/iStockphoto

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!