Iedereen kent het verhaal van Jezus’ eerste kraambezoek: de drie koningen. De Bijbel beschrijft die alleen niet als een drietal én niet als koningen. Waar komt hun verhaal dan vandaan?
Het is 6 januari. De avond valt. Eerder op de dag is de kerstboom afgetuigd, werden de versieringen in dozen gestopt en zijn die dozen naar zolder gebracht. Nu klinkt de bel. Aan de deur staan drie kinderen, verkleed als koning en met een zelfgemaakte lampion in de hand. Ze zingen liedjes, vragen vervolgens om snoep. Na afloop wapperen ze met hun armen, een magisch gebaar om het huis te zegenen. Zodra de deur dichtvalt, hollen de kinderen weg. Een paar tellen later gaat de bel bij de buren.
Tradities veranderen. Tegenwoordig staat 6 januari of Driekoningen vooral bekend als het officieuze einde van de kerstperiode, maar ooit was het een heuse feestdag – waarbij uitgedoste kinderen daadwerkelijk op Halloweenachtige wijze door de straten banjerden. Ondanks dit veranderde karakter denken veel mensen nog wel te weten dat deze dag te maken heeft met drie koningen die de pasgeboren Jezus bezochten. Alleen: de originele bron beschrijft hen niet als een drietal, noch als koningen. Kennelijk veranderen niet alleen de tradities, maar ook de verhalen.
Lees ook:
Amper driehonderd woorden
Het echte verhaal begint met het Nieuwe Testament. Het wordt daarin één keer verteld, in het evangelie volgens Matteüs (2:1- 12), geschreven in de eerste eeuw van onze jaartelling. Na de geboorte van Jezus, staat daar te lezen, gingen enige ‘magiërs’ of ‘wijzen’ naar hem op zoek. Ze hadden zijn ster zien opgaan en wilden hem aanbidden. Toen deze ster uiteindelijk boven een huis bleef hangen, vonden de heren daar de gezochte Messias. Ze schonken hem goud, wierook, mirre. Daarna reisden ze terug naar huis. In de Nieuwe Bijbelvertaling is deze hele geschiedenis amper driehonderd woorden lang.
“Moderne lezers valt het misschien op dat Matteüs niet vermeldt om hoeveel wijzen het gaat”, zegt Bert Jan Lietaert Peerbolte, hoogleraar Nieuwe Testament aan de Vrije Universiteit Amsterdam. “Het idee dat het er drie waren, is namelijk pas later ontstaan.”
Waar komt dat idee dan vandaan? Dat lees je in het volledige artikel over Driekoningen in KIJK 1-2025. Bestel deze editie in onze webshop, of eenvoudig via de knop hieronder.
Tekst: Rik Peters
Beeld: Shutterstock