Nog even en robots pakken je baan af. En dat is niet erg, betoogt Federico Pistono. Als we tenminste ons hele denkpatroon van werken-voor-geld loslaten en radicaal anders in het leven gaan staan. Een interview.
KIJK: Het automatiseren van dingen gaat ons mensen straks buitenspel zetten, schrijf je in je boek Robots will steal your job – but that’s OK.
Federico Pistono: “Klopt. Technologie ontwikkelt zich exponentieel en dat leidt tot technologische werkloosheid. Het aantal banen dat overgenomen kan worden door automatisering groeit veel sneller dan dat wij alternatieve banen kunnen bedenken voor de nieuwe werklozen.”
Wat moeten we dan doen tegen die werkloosheid?
“Nou, je zou automatisering oninteressant kunnen maken voor bedrijven door er meer belasting over te heffen. Dat denken MIT-economen althans. Een bedrijf dat met geautomatiseerde processen werkt, moet dan meer betalen dan een bedrijf met menselijke arbeidskrachten. Een heel slecht idee. Al was het maar omdat je het er nooit doorheen krijgt. De politici die hun goedkeuring moeten verlenen aan dit nieuwe belastingstelsel worden tenslotte in het zadel geholpen door de megabedrijven waarvoor automatisering juist interessant is. Die politici kijken dus wel uit. Of je zou ervoor kunnen kiezen om iedereen dan maar een nutteloze baan te geven, want iedereen heeft een inkomen nodig. Toch? Ook dat waag ik te betwijfelen. De aanname dat je moet werken om te overleven, klopt volgens mij gewoon niet. In plaats van ons tegen automatisering te verzetten en koste wat het kost nieuwe banen te bedenken, zouden we deze ontwikkeling ook aan kunnen grijpen om onszelf los te wrikken van dit oude vehikel van werken voor inkomen en inkomen om te overleven.”
Maar je hebt toch geld nodig om in je onderhoud te kunnen voorzien?
“Wat je nodig hebt, zijn voedsel, water, onderdak, schone lucht, vervoer en educatie. En al die zaken zijn straks vrij verkrijgbaar als je je houdt aan wat ik gekscherend weleens Pistono’s Wet noem, oftewel De Drie D’s: Digitaliseer, Democratiseer en Distribueer. Ten eerste moet je alles digitaliseren; vertaal alles naar nullen en enen. Dat kan, want alles – ook de stoel waarop jij zit, de kleding die je aanhebt – alles bestaat uit en begint met informatie. En informatie kun je digitaliseren. Je kunt de vorm, de afmetingen, de structuur, de materiaaleigenschappen allemaal beschrijven en vertalen in nullen en enen. Zie het als een recept dat je opslaat, zodat een ander het ook kan proberen. Oftewel: democratiseer je recept. Wie het recept heeft, kan het 3D-printen. Over een paar jaar zijn 3D-printers alomtegenwoordig. Daarin zit de D van distributie.”
En de energie die je nodig hebt om te printen is dan ook gratis?
“Ja. Je gebruikt hernieuwbare energie en die is straks gratis. Denk aan wind- en zonne-energie. En de apparaten die je voor die energieopwekking nodig hebt, kun je dan trouwens ook zelf printen. Zonnepanelen bijvoorbeeld. En de materialen om die 3D-printer zelf te bouwen, zijn al voorhanden. Zeker als het eenmaal mogelijk is om op moleculair niveau te printen. De vuilnisbelt van vandaag is de goudmijn van de toekomst; alle elektronische apparaten kunnen we straks in grondstoffen ontleden en alles is dan te hergebruiken. Stel je voor: als een chef-kok kun je dan met alle elementen, van aluminium tot koper, de beste recepten brouwen. De tijd waarin we alles vrij eenvoudig en praktisch gratis zelf kunnen printen, komt eraan. Dan heb je dus ook geen geld meer nodig.”
Dit is een fragment van een interview te vinden in KIJK 2/2014. Dit nummer in ligt in de winkel van 9 januari tot en met 5 februari.
Beeld: Sebastiaan ter Burg/CC BY 2.0