Met een spoedwet heeft Amerika op het nippertje een mondiale heliumcrisis weten af te wenden. De wereld kan nog een paar jaar voort met de strategische heliumvoorraad onder de Texaanse bodem. Maar hoe gaat het daarna? En waarom is dit edelgas voor wetenschappers eigenlijk zo onmisbaar?
Het is altijd een mooi gezicht, zo’n massa ballonnen die het luchtruim kiest – dankzij helium. Wie durft op zo’n feestelijk moment erop te wijzen dat het bijzondere edelgas nogal schaars is? De vorig jaar overleden Nobelprijswinnaar Natuurkunde Robert Richardson wel. Hij vond het maar niks dat de mensheid een van de belangrijkste elementen zo gemakkelijk verspilt. Of je het nu in balonnen stopt, in raketmotoren gebruikt of bij het lassen: al dat helium komt uiteindelijk in de atmosfeer. Het stijgt snel naar grote hoogte, lekt het heelal in – en wij zijn het kwijt.
Helium, zo betoogde Richardson, is veel te goedkoop. In relatief kleine cilinders kost het samengeperste helium ongeveer 10 tot 30 euro per kuub. Volgens de Nobelprijswinnaar zou dat minimaal twintig keer méér moeten zijn om gebruikers tot verantwoord gebruik te stimuleren. Maar is het heliumtekort écht zo’n probleem? En hoe spelen wetenschappers in op deze ontwikkeling?
Dit is het begin van een artikel te vinden in KIJK 6/2014. Dit nummer ligt in de winkel van 1 tot en met 27 mei.
Meer informatie:
Filmpje over de eigenschappen van helium:
Mythbusters: Fun with gas:
Sites:
- Periodiek systeem: Helium
- Nature Chemistry: Cool as helium
- YouTube: SciShow
- Podcast Royal Society of Chemistry: Periodic Table
- Bureau of Land Management: Helium
Lol met helium:
- YouTube: Vin Diesel on helium
- YouTube: I will survive (helium singing)
- YouTube: One direction + helium & dylanhaegens
- YouTube: Helium is fun
Tekst: Harm Ikink
Beeld: EPA/ANP