Als je wordt gevraagd wie de wreedste en bloeddorstigste tiran aller tijden is, is de kans groot dat je met Genghis Khan op de proppen komt. En dat terwijl deze middeleeuwse Mongoolse veldheer helemaal geen tiran was… Zo was hij bijvoorbeeld de eerste moderne globalist.

Naast hun goede vechtersmentaliteit hadden de Mongolen weinig andere talenten. Ze deden geen opzienbarende ontdekkingen, stichtten geen nieuwe religie en schreven nauwelijks boeken (Khan zelf was analfabeet).

Toch kan Khan worden gezien als de grondlegger van onze huidige geglobaliseerde samenleving. Naarmate zijn rijk groeide kreeg hij steeds meer het gevoel dat hij voorbestemd was om ‘een groot werk’ te verrichten: de gehele wereld te verenigen in een rijk van voorspoed en vrede.

Vóór zijn tijd leefden de verschillende landen en volkeren al lange tijd in complete onwetendheid van elkaar. Door zijn rijk open te gooien, een uitgebreid netwerk van handelswegen aan te leggen en diplomatieke betrekkingen te stimuleren, zorgde Genghis Khan ervoor dat de wereld zichzelf leerde kennen. De Mongolen werden de katalysatoren voor de grootste culturele ontwaking uit de geschiedenis. Ze zorgden ervoor dat de beste kennis, goederen en arbeid over het hele rijk werden verspreid. Papier en thee uit China, mijnwerkers uit Duitsland, goudsmeden uit Frankrijk en tapijten uit Perzië vonden hun weg naar alle uithoeken van het rijk.

Europa profiteerde nog het meest van deze vroege globalisering. Volgens de zestiende eeuwse wetenschapper Francis Bacon had Europa haar welvaart voornamelijk te danken aan de technologische uitvindingen van het kompas, de boekdrukkunst en het buskruit, die dankzij het Mongoolse Rijk Europa waren binnengestroomd.

Dit is een fragment van de rubriek ‘5 x waarom Genghis Khan wél oké was’ uit KIJK 8/2011, in de winkel van 1 tot en met 28 juli. De tekst werd geschreven door Hidde Tangerman.