Zoals bekend is een stukje van Spanje in Britse handen: Gibraltar. En zo zijn er nog wel meer voorbeelden van delen van een land die in een ander land liggen, met het nodige geruzie als gevolg. Welkom in de wondere wereld van de exclaves. In deze aflevering van Geografische gekkigheid: Melilla en Ceuta, twee Spaanse steden in Marokko.

Europa in Afrika

Als je niet beter weet, zou je denken dat de inwoners van Melilla en Ceuta opgesloten zitten in een enorme openluchtgevangenis. De stadjes zijn volledig omgeven door een driedubbele versperring van prikkeldraad. De zes meter hoge hekken worden afgewisseld door wachttorens, bewegingssensors en camera’s, en tussen die hekken houden soldaten de situatie in de gaten. Maar schijn bedriegt: Melilla en Ceuta proberen juist uit alle macht mensen buiten te houden.

De twee stadjes liggen weliswaar aan de kust van Marokko, maar staan al sinds eeuwen onder Spaans bestuur. En het zijn de enige twee plekken waar de EU direct aan Afrika grenst. De afgelopen decennia kregen deze exclaves dan ook een onweerstaanbare aantrekkingskracht voor migranten en vluchtelingen. Die beklimmen de hekken, waarbij ze messcherp prikkeldraad, rubberkogels en traangas moeten overwinnen. Het is de prijs die deze mensen willen betalen om de ‘Vesting Europa’ binnen te komen. En hoe streng de bewaking ook mag zijn, altijd lukt het een aantal wel om deze hindernissen te nemen.

Ruzie

De toestroom van migranten is overigens niet de enige zorg die de Spanjaarden hebben. Al sinds 1956 claimt Marokko de twee kustplaatsjes. In dat jaar werd Marokko onafhankelijk van Frankrijk en gaf ook Spanje zijn deel van het land – in feite de hele noordelijke kuststrook – aan de Marokkanen terug. Behalve Melilla en Ceuta. Een als ‘provocerend’ omschreven bezoek van de toenmalige Spaanse koning Juan Carlos in 2007 viel daarom niet goed bij de Marokkaanse premier, die de twee exclaves “een integraal onderdeel van het Marokkaanse grondgebied” noemde.

Vijf jaar eerder ging het ook al mis toen Marokkaanse soldaten aan land gingen op een onbewoond Spaans eilandje niet ver van Ceuta. Onmiddellijk greep de Spaanse marine in: zonder geweld maar met een hoop machtsvertoon werden de militairen verwijderd.

Volgende week in Geografische gekkigheid: Washingtons sjoemelgevangenis.

Tekst: Merijn van Nuland

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!