Je herkent het vast: in het begin van een oorlog of crisis volg je het nieuws erover op de voet, maar na een paar maanden haak je af. Bewust of onbewust vermijd je de actualiteiten rond het onderwerp. Waarom doe je dat eigenlijk?

Het eerste Journaal op de Nederlandse televisie dateert van 1956 en werd drie keer per week uitgezonden. De bulletins – zonder presentator – duurden een kwartier en werden in elkaar gedraaid door vijf redacteuren. Nu werken er meer dan 450 journalisten aan het nieuws van de NOS – en dat is nog maar een van de vele tientallen nieuwsbronnen die tot onze beschikking staan.

Alleen Nederland telt al een kleine veertig nieuwsmerken met een bereik van meer dan 150.000 mensen, waaronder NU.nl, NRC Handelsblad, RTL Nieuws, Hart van Nederland, EW en GeenStijl. En dan maken de merken met het grootste landelijke bereik niet eens deel uit van die veertig, omdat ze van buitenlandse origine zijn: Google, Facebook en YouTube.

Lees ook:

• Deze leugenonderzoekers hebben zelf gelogen
• Anxiety: komen angststoornissen tegenwoordig vaker voor?

Overvloed van nieuws

“Vroeger viel het nieuws ’s ochtends op de deurmat of hoorde je het op vaste tijden op radio en televisie”, zegt Kiki de Bruin, communicatiewetenschapper en onderzoeker aan de Hogeschool Utrecht. “Nu is het overal – in allerlei apps, op Facebook en zelfs op Spotify.

Het valt ook moeilijk ‘uit te zetten’. Een krant kun je wegleggen; een telefoon waarop al die berichten binnenkomen, open je de hele dag door. En als je pushberichten hebt aangevinkt, is er helemaal geen ontkomen meer aan.” Zeker niet aan de oorlogen in Oekraïne en Gaza, die het nieuws blijven beheersen. Of de groeiende zorgen over het klimaat. Of de onophoudelijke vluchtelingenstroom met alle verdrinkingsdoden op de Middellandse Zee.

Steeds meer nieuwsmijders

Slecht nieuws is van alle tijden, maar in de afgelopen jaren lijkt het zich op te stapelen. Ook in Nederland, met alle crises rond stikstof, de huizenmarkt, migratie, bestaanszekerheid, de energietransitie…

Tussen 2017 en 2022 lieten steeds meer mensen het nieuws links liggen. In deze periode steeg het aantal nieuwsmijders van 28 naar 38 procent, volgens cijfers van het Commissariaat van de Media. Wie zijn deze nieuwsmijders? En wat drijft ze ertoe om de actualiteiten te negeren?

Dit is het begin van het artikel over nieuwsmijders in KIJK 8-2024. Bestel deze editie in onze webshop, of eenvoudig via de knop hieronder.

Tekst: Maurice Timmermans

Beeld: Remy Bishop/Unsplash