Nu het tamelijk normaal is dat er onbemande gevechtsvliegtuigen worden ingezet, dringt zich de vraag op of er ooit onbemande verkeerstoestellen zullen rondvliegen. Technisch gezien kan het grotendeels al, maar er zijn nog wat haken en ogen. En wie durft er aan boord te stappen?
Michael O’Leary houdt wel van provoceren. De eigenaar van Ryanair, die spotgoedkope vliegtickets verkoopt maar zijn passagiers voor elk extraatje laat bijbetalen, zei twee jaar geleden bijvoorbeeld dat reizigers zelf hun koffers wel in het bagageruim van het vliegtuig konden stoppen. “Het is 2010. Draag je eigen tas.” Een andere uitspraak, uit hetzelfde interview: “Waarom heeft elk vliegtuig twee piloten nodig? Laat de computer maar vliegen.”
Niet alleen een geldwolf als O’Leary denkt dat hardop. Vul bij Google de zoekterm unmanned civil aviation in en je vindt bergen teksten over onbemande passagiersvliegtuigen ‒ óók van serieuze deskundigen. Gaan we het na de verregaande automatisering van de militaire luchtvaart (zie ook het openingsverhaal van KIJK 4/2010) meemaken dat Gezagvoerder Autopilot ons naar onze vakantiebestemming brengt?
Vliegen is de veiligste vorm van vervoer. Zelfs te voet heb je statistisch gezien minder kans om ongeschonden je bestemming te bereiken. En de weinige vliegtuigongelukken die nog gebeuren, worden in 60 procent van de gevallen veroorzaakt door fouten van de piloten. Haal die mensen uit de cockpit, zo zou je denken, en de veiligheid kan alleen maar toenemen. De gemiddelde passagiersvlucht verloopt toch al grotendeels automatisch.
“De vlieger is de laatste twintig jaar steeds meer systeemmanager”, zegt Wilfred Rouwhorst. Hij houdt zich bij het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium bezig met cockpitautomatisering en de interactie tussen mens en machine. “Het vliegtuig ‘met het handje’ vliegen gebeurt nog maar heel weinig. In feite vliegt de automatisering het vliegtuig en de vlieger bedient de automatisering.”
Dit is het eerste gedeelte van een artikel dat deel uitmaakt van het dossier luchtvaart 2050, te vinden in KIJK 13/2012. Dit nummer ligt in de winkel van 14 december 2012 tot en met 10 januari 2013.
Meer informatie:
- Spiegel Online: Copilots could soon be grounded
- CNN: Who’s really flying the plane?
- TU Delft: Onbemand vliegen boven zee
- Smithsonian.com: Drones are ready for takeoff
- CNN: Final Air France crash report says pilots failed to react swiftly
- Time: Northwest’s wayward flight – Sleeping pilots?
- BAE Systems: Look no hands
- Ars Technica: Look to the skies – Is it time to stop worrying and love the drone?
- BBC News: The skies open up for large civilian drones
Tekst: Leo Polak
Beeld: Honeywell/CC BY-SA 3.0