Presteren onder onmenselijke druk

André Kesseler

13 mei 2011 13:00

Hij heeft een van de zwaarste banen bij de marine: de onderzeebootcommandant. Maandenlang is hij onder water verantwoordelijk voor de boot en de 61 mensenlevens aan boord. Geen wonder dat het bij zijn opleiding alles of niets is: één ingreep en het is einde oefening. KIJK vaart mee met de commandanten-in-spe.

In de normaal zo stille commandocentrale van de onderzeeboot schreeuwt overste Richard Platel de woorden die niemand wil horen: “Teacher has the boat!” Gevolgd door de enige Nederlandse term in de verder volledig Engelstalige opleiding: “Wegduiken!”

En dan gebeurt alles ineens tegelijk: de periscopen schuiven naar beneden, de roerganger duwt het roer van zich af, tergend langzaam kantelt de boot naar voren en de dieptemeter begint op te lopen. De cursist die tot de ingreep van Platel het commando over de onderzeeboot voerde, beseft dat dit heel goed het abrupte einde kan betekenen van de toekomst waar hij al jaren naartoe werkt. Een toekomst als onderzeebootcommandant. Eén fout kan genoeg zijn om ogenblikkelijk van boord te worden gehesen.

Den Helder, twee maanden eerder. Op de marinebasis is net de zestien weken durende internationale Submarine Command Course (SMCC) van start gegaan. Samen met collega’s uit andere landen worden hier de commandanten opgeleid voor de vier onderzeeboten waarmee de Nederlandse marine is uitgerust. Op dit moment zijn er vier mannen in opleiding: twee Nederlanders, een Braziliaan en een Fransman. De laatste doet alleen het eerste deel en maakt de tactische fase, waarbij daadwerkelijk op zee wordt geoefend, af in eigen land.

Dit is het eerste gedeelte van een artikel uit KIJK 7/2011. Dit nummer ligt in de winkel van 3 tot en met 30 juni.

Beeld: AVD MinDef