Terwijl de wereldwijde obesitasepidemie steeds grotere vormen aanneemt, is de wetenschap er nog steeds niet uit waaróm we met zijn allen steeds zwaarder worden – of wat daartegen precies de remedie is. KIJK duikt in de omvangrijke materie en zet de inzichten op een rij.

“In 2005 was de totale biomassa van volwassen mensen ongeveer 287 miljoen ton”, concludeerde een groep Engelse onderzoekers in 2012 in het wetenschappelijke artikel Weight of the Nations. Daarvan werd 5 procent veroorzaakt door overgewicht, en ruim 1 procent door ernstig overgewicht of obesitas. De extra biomassa die (ernstig) te dikke mensen met zich meedragen weegt dus een schrikbarende 18,5 miljoen ton – evenveel als 300 miljoen mensen met normaal postuur samen wegen.

Een originele manier om te kijken naar een welbekend probleem: overgewicht. We weten allemaal hoe het zit: we worden te dik omdat we te veel eten en te weinig bewegen, en als we dat niet voorkomen door middel van strenge diëten, flink sporten of een maagbandje ontwikkelen we suikerziekte en gaan we uiteindelijk dood aan een hartaanval. Toch? Of toch niet?

De wetenschappelijke wereld doet nog elke dag onderzoek naar overgewicht, en regelmatig komen daar interessante conclusies uit. Over de oorzaken van dat extra gewicht bijvoorbeeld, want er lijkt meer aan de hand te zijn dan een simpele optelsom van voeding en beweging. Of wat dacht je van de gevolgen van dat extra vet? Diabetes en hart- en vaatziektes blijken slechts twee mogelijke gevolgen uit een lange, lange lijst. En wat zijn nou écht effectieve maatregelen om de obesitasepidemie stop te zetten? Een overzicht van de laatste wetenschappelijke inzichten.

Dit is het eerste gedeelte van een artikel uit KIJK 13/2012, in de winkel van 16 november tot en met 13 december.

Correctie:

• In de gedrukte versie van dit artikel is in de zin “De extra biomassa die (ernstig) te dikke mensen met zich meedragen weegt dus een schrikbarende 18,5 miljoen ton” het woordje “miljoen” weggevallen. Daarnaast staat er 17,5 in plaats van 18,5; dit laatste cijfer is correct.

Meer informatie:

• Centraal Bureau voor de Statistiek: steeds meer overgewicht
• Popular Science: The unusual suspects
• New Scientist: Eight lazy ways to lose weight
• Blog van Remco Havermans – Bessensap: slanke taks, dikke subsidie
• Digitale versie van het proefschrift van Wilma Waterlander
• Nationaal Kompas Volksgezondheid: lichaamsgewicht: wat zijn de kosten?
• Leuke infographic! (via Jaap Seidell)

Illustratie: Marco Lap