We vinden de wereld waarin we leven volstrekt vanzelfsprekend. Maar vul één feit ander in, en hij ziet er plots volkomen anders uit. In deze serie kleuren we elke aflevering zo’n ‘wat als…’-scenario in. Ditmaal: hoe zou onze aarde eruit zien als er maar één supercontinent zou zijn?

De laatste schooldag is aangebroken, maar de familie Jansen heeft nog steeds geen vakantiebestemming gekozen. Pa en ma Jansen willen het dit jaar niet te gek maken. Met de camper naar Groenland zien ze wel zitten. De tropische bossen daar schijnen nu prachtig te zijn en het is nog binnen een dag te bereiken ook!

Maar de kinderen hebben van hun vriendjes goede verhalen gehoord over Tibet. Ze zouden de zuidelijke giga-oceaan weleens willen zien. Grootmoeder Jansen, die bij het gezin inwoont, gaat echter liever naar Antarctica. Je schijnt er heerlijk te kunnen eten en de hotels op het westelijke schiereiland staan bekend als de beste ter wereld.

In elk geval is Noord-Amerika geen optie. Afgezien van enkele durfallen waagt geen vakantieganger zich in de arme binnenlanden aldaar met hun grote woestijnen. Het wordt wederom een hele klus om een vakantiebestemming uit te zoeken.

Een tropisch Groenland op steenworp afstand, een Tibet aan zee, een Antarctica met goede hotels en het huidige Verenigde Staten als derdewereldland. Het had zomaar gekund als de continenten zoals we ze nu kennen tegen elkaar aan waren geperst.

In het verre verleden was dat precies zo het geval. Alle continenten vormden toen een grote landmassa: Pangea. Dit supercontinent ontstond ongeveer 300 miljoen jaar geleden, maar brak 100 miljoen jaar later alweer op. Leven op een supercontinent hebben we dus nooit mogen meemaken.

Toch had Pangaea met een beetje geluk het een stuk langer kunnen uithouden, zelfs tot aan vandaag de dag. Veel eerder zijn er namelijk andere supercontinenten geweest, zoals Rodinia dat maar liefst 350 miljoen jaar overleefde voor het 750 miljoen jaar geleden in stukken brak.

Dit is het begin van een artikel, te vinden in KIJK 10/2013. Dit nummer ligt in de winkel van 23 augustus tot en met 19 september.

Meer informatie:

• University of Texas: paleoklimaat Pangaea
• University of Utah: Evolution tied to earth movement
• Brown University: On Pangaea, latitude and rain dictated where species lived
• Big think: Our one-continent world: Pangea

Beeld: Lehigh University