Ons afvalwater herbergt een schat aan energie en kostbare grondstoffen. In heel Nederland zijn waterzuiveringsinstallaties begonnen om dit ‘rioolgoud’ te delven. Ze moeten de groene energiefabrieken van de toekomst worden.
Anno 2012 is een rioolwaterzuiveringsinstallatie oftewel rwzi veel meer dan alleen een leverancier van schoon drinkwater. Bij de Nederlandse waterschappen speelt zich een bescheiden revolutie af, en daarin vervult de rwzi een hoofdrol als redder van klimaat én economie.
Neem de aanpak van het fosfaattekort. Volgens wetenschappers is dit mineraal binnen vijftig tot honderd jaar uit onze bodems verdwenen. Slecht nieuws, aangezien fosfaat het hoofdbestanddeel is van kunstmest en als zodanig essentieel voor de landbouw. Pessimisten spreken al over voedseltekorten en hongersnood, als de trend doorzet en er niet wordt ingegrepen.
Maar de oplossing is dichterbij dan gedacht: menselijke ontlasting zit vol fosfaat en per persoon poepen we er zo’n halve kilo per jaar van uit. Vóór de uitvinding van de wc kwam die oogst nog keurig in een poepdoos terecht, die vervolgens door een boer of tuinder over het land werd uitgestort. Nu spoelen we die rijkdom in het riool en eindigt het roemloos als zuiveringsslib op een afvalverbranding.
Daar gaat verandering in komen. Een handjevol rioolwaterzuiveringsinstallaties experimenteert met nieuwe technieken om het fosfaat uit het afvalwater terug te winnen. De techniek is relatief eenvoudig. Aan het fosfaatrijke water wordt zuurstof en magnesium toegevoegd. Het aanwezige fosfaat reageert ermee, om vervolgens als kleine kristallen magnesiumammoniumfosfaat neer te slaan. Dit zogenoemde struviet kan als kunstmest worden gebruikt. Als alle rwzi’s in Nederland de techniek gaan toepassen, kan naar schatting 50 procent van de landelijke fosfaatbehoefte ermee worden gedekt. Dit is slechts een van de vele voorbeelden van het nieuwe duurzame denken over rioolwater dat als een frisse wind door Nederland waait.
Dit is het begin van een artikel uit KIJK 10/2012, in de winkel van 24 augustus tot en met 20 september.
Tekst: Hidde Tangerman
Beeld: Elvis Santana