Wat als… de mens veel slimmer wordt?

Marysa van den Berg

14 september 2013 16:00

Mens slimmer

We vinden de wereld waarin we leven volstrekt vanzelfsprekend. Maar vul één feit anders in, en hij ziet er plots volkomen anders uit. In deze serie  kleuren we elke aflevering zo’n ‘wat als…’-scenario in. Ditmaal: wat gebeurt er als de mens veel slimmer zou worden?

Vandaag viert opa Vogels alweer zijn honderdste verjaardag. Hij denkt terug aan die goeie ouwe tijd, begin eenentwintigste eeuw, toen alles nog lekker simpel was. Maar alweer vijftig jaar geleden deed de IQ-booster zijn intrede, met als gevolg dat de wereldbevolking aanmerkelijk slimmer is geworden.

Dat bracht de samenleving veel goede dingen. Zo ligt de levensverwachting nu op gemiddeld 95 jaar, en hij stijgt nog altijd. Slechte gewoontes als roken, drank- en drugsmisbruik lijken volledig de kop te zijn ingedrukt. Dat geldt zeker voor het alsmaar dikker worden van de mens. Kanker en aids zijn al decennia geen probleem meer, en vijf jaar geleden stond zelfs de eerste mens op de Jupitermaan Europa.

Opa Vogels zucht eens diep. Eigenlijk kan hij niet mopperen. Alles bij elkaar genomen is de IQ-booster het beste dat het menselijk ras kon overkomen.

Een gezonde, langlevende en hoogontwikkelde menselijke beschaving zonder oorlogen, armoede, economische crises en extremistische politieke groeperingen. Dat klinkt als een onbereikbare utopie. Toch zou dit scenario zomaar kunnen uitkomen als we de mensheid een stuk slimmer weten te maken.

Kan dat? Misschien wel. Uit onderzoek blijkt namelijk dat mensen met een hoog IQ een goed geïntegreerd brein hebben, met een uitstekende bedrading tussen ver van elkaar gelegen hersengebieden. De hersenen van minder intelligente mensen maken simpelere routes, die minder efficiënt zijn.

Ook komen wetenschappers steeds meer te weten over de genen die verantwoordelijk zijn voor zo’n slim brein. In de toekomst zouden we die mechanismen en genen misschien extra kunnen activeren en daarmee de gouden standaard van een IQ van 100 kunnen verleggen naar bijvoorbeeld 120. (Dat wil zeggen: 120 op de huidige IQ-schaal. Als iedereen slimmer wordt, zal de IQ-schaal zo worden aangepast dat het gemiddelde weer op 100 punten komt te liggen.)

Hoe zou zo’n samenleving er na het ‘oppompen’ van het IQ uit kunnen zien? Worden we daar gelukkiger van?

Dit is het begin van een artikel, te vinden in KIJK 11/2013. Dit nummer ligt in de winkel van 20 september tot en met 17 oktober.

Meer informatie:

Beeld: 123RF, bewerking Cornell Göksu